Câu 4 trang 92 SGK Ngữ văn 8, tập 2

1. Kết quả sự hi sinh của người dân thuộc địa trong các cuộc chiến tranh:

- Những người từng hi sinh xương máu, từng được tâng bốc trước đây mặc nhiên trở lại “giống người hèn hạ”

- Sự hi sinh này chẳng hề đem lại gì cho người dân thuộc địa bởi lẽ chế độ bản xứ không hề biết tới chính nghĩa và công lí.

2. Nhận xét cách đối xử của chính quyền thực dân đối với họ sau khi đã bóc lột hết “thuế máu” của họ: tàn nhẫn, bỉ ối, trơ tráo.