Câu 2 trang 38 SGK Ngữ văn 9, tập 1

- Từ ngữ xưng hô trong hai đoạn:

+ Dế Mèn xưng "tôi"

+ Dế Mèn xưng hô với Dế Choắt: ta - chú mày trong đoạn trích (1), tôi - anh trong đoạn trích (2).

+ Dế Choắt xưng hô với Dế Mèn: em - anh trong đoạn trích (1), tôi - anh trong đoạn trích (2).

- Xưng hô như vậy vì:

+ Sự xưng hô trong đoạn (1) cho thấy sự bất bình đẳng của một kẻ ở vị thế yếu, và một kẻ ở vị thế mạnh.

+ Trong đoạn trích thứ hai, sự xưng hô thay đổi đó là sự xưng hô bình đẳng (tôi – anh).

- Có sự thay đổi về xưng hô như vậy vì tình huống giao tiếp thay đổi. Dế Choắt không còn coi mình là đàn em, cần nhờ vả, nương tựa Dế Mèn nữa mà nói với Dế Mèn những lời trăng trối với tư cách là một người bạn.