Câu 1 trang 19 SGK Ngữ Văn 11 tập 1

Hoàn cảnh và tâm trạng nhà thơ qua bốn câu thơ đầu:

 - Hoàn cảnh:

+ Thời gian đêm khuya: nhân vật trữ tình thao thức, tự đối diện với tâm sự của chính mình.

+ Không gian nước non: mênh mông, tĩnh lặng, đối lập với con người bé nhỏ, tội nghiệp.

+ Âm thanh trống canh dồn gợi sự chảy trôi của thời gian, sự qua đi của tuổi trẻ.

+ Từ trơ đảo ra đầu câu cùng cách kết hợp từ cái với hồng nhan gợi cảnh ngộ cô độc, bẽ bàng, lạc lõng trước vũ trụ và cuộc đời rộng lớn.

- Tâm trạng:

+ say lại tỉnh: trạng thái chìm trong nỗi đau thấm thía triền miên không thoát ra được.

+ Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn: biểu tượng cho hạnh phúc dở dang, hẩm hiu, không trọn vẹn.

 => Tâm trạng cô đơn, bẽ bàng, cay đắng khi hạnh phúc không trọn vẹn.