Câu 2 trang 124 SGK Ngữ văn 11 tập 2 - Phần I (Những nội dung kiến thức cần ôn tập)

Thao tác lập luận

Khái niệm

Yêu cầu

Cách thức tiến hành

Phân tích

Chia nhỏ đối tượng thành nhiều yếu tố để đi sâu xem xét một cách kĩ càng nội dung, hình thức, cấu trúc và các mối quan hệ bên trong, bên ngoài của đối tượng.

+ Hiểu rõ bản chất đối tượng, xác định được tiêu chí, mối quan hệ để phân tích.

+ Phân tích phải gắn với tổng hợp.

Chia đối tượng thành các yếu tố theo những tiêu chí, quan hệ nhất định.

So sánh

Làm sáng rõ đối tượng đang nghiên cứu trong tương quan với đối tượng khác.

+ Xác định rõ mục đích so sánh.

+ Xác định rõ tiêu chí so sánh.

+ Đặt các đối tượng trên cùng bình diện, đánh giá trên cùng tiêu chí.

+ Từ kết quả so sánh, rút ra ý kiến về đối tượng.

Bác bỏ

Dùng lí lẽ và dẫn chứng gạt bỏ quan điểm, ý kiến sai lệch hoặc thiếu chính xác. Từ đó nêu ý kiến đúng để thuyết phục người nghe.

+ Nắm chắc sai lầm trong quan điểm cần bác bỏ.

+ Lí lẽ và dẫn chứng chính xác, thuyết phục.

+ Thái độ thận trọng, phù hợp.

Nêu tác hại, chỉ ra nguyên nhân hoặc phân tích nhưng khía cạnh sai lệch của luận điểm/luận cứ/lập luận ấy.

Bình luận

Bàn bạc, nhận xét, đánh giá nhằm thuyết phục người khác tin theo quan điểm của mình về một vấn đề nào đó.

+ Trình bày rõ ràng, trung thực.

+ Đề xuất và chứng tỏ được ý kiến của mình là xác đáng.

+ Có lời bàn sâu rộng.

+ Nêu vấn đề cần bình luận.

+ Đánh giá vấn đề.

+ Bàn về vấn đề.