Câu 2 trang 39 SGK Ngữ văn 11 tập 2

* Hình ảnh gió, mây, sông, trăng trong khổ thơ thứ hai:

- "Gió theo lối gió mây đường mây": cách ngắt nhịp 4/3 gợi tả không gian gió mây chia lìa như một nghịch cảnh đầy ám ảnh của sự chia lìa, xa cách.

 - "Dòng nước buồn thiu": nghệ thuật nhân hóa dòng sông trở thành một sinh thể mang tâm trạng gợi cảm giác u buồn.

- "Hoa bắp lay": sự chuyển động rất nhẹ, “lay” gợi nỗi buồn hiu hắt, thưa vắng.

=> Cảnh vật được nội tâm hóa bộc lộ nỗi đau thân phận, sự chia lìa xa cách.

- "Thyền ai đậu bến sông trăng đó":

+ Sông trăng: hình ảnh đẹp, đầy thi vị. Dòng sông tràn ngập ánh trăng vàng. Con thuyền vốn là hình ảnh có thực được nhìn qua con mắt của thi nhân trở thành một hình ảnh mộng tưởng. Thuyền đậu trên bến sông trăng để trở trăng về một nơi nào đó trong mơ.

+ Đại từ phiếm chỉ “ai” gợi cảm giác mơ hồ, xa lạ, đầy ảo mộng.

- "Có trở trăng về kịp tối nay?" : câu hỏi tu từ thảng thốt, băn khoăn, có gì đó khắc khoải, khẩn thiết. Chữ kịp khiến cho khoảng thời gian “tối nay” càng trở nên ngắn ngủi. Ta cảm nhận được sự lo sợ, một mặc cảm về hiện tại ngắn ngủi, hé mở cho ta thấy chủ thể như muốn chạy đua với thời gian. 

=> Vừa hi vọng, đan xen nỗi thất vọng.