Bài 21. Một số ứng dụng của sự nở vì nhiệt

Lý thuyết và bài tập cho Bài 21. Một số ứng dụng của sự nở vì nhiệt, Chương 2, Vật lý 6

MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT 

- Sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra những lực rất lớn.

- Băng kép khi bị đốt nóng hoặc làm lạnh đều cong lại. Người ta ứng dụng tính chất này của băng kép vào việc đóng, ngắt tự độngmạch điện.

Lưu ý: Bài này chỉ chủ yếu giới thiệu những ứng dụng của sự nở vì nhiệt của chất rắn vì những ứng dụng của sự nở vì nhiệt của chất lỏng và chất khí đã được đề cập ở những bài trên.

Những ứng dụng trong bài này đều dựa vào hai hiện tượng sau đây:

Bài Tập / Bài Soạn: 

Bài C1 trang 65 SGK Vật lí 6

Đề bài

Có hiện tượng gì xảy ra đối với thanh thép khi nó nóng lên ? 

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.

Lời giải chi tiết

Khi nóng lên thanh thép nở dài ra làm chốt ngang bị gãy.

Bài C2 trang 65 SGK Vật lí 6

Đề bài

Hiện tượng xảy với chốt ngang chứng tỏ điều gì ?

Lời giải chi tiết

Hiện tượng chốt ngang bị gãy chứng tỏ khi dãn vì nhiệt nếu bị ngăn cản, sẽ gây ra một lực rất lớn.

Bài C3 trang 65 SGK Vật lí 6

Đề bài

Bố trí thí nghiệm như hình 21.1b, rồi đốt nóng thanh thép. Sau đó vặn ốc để siết chặt thanh thép lại. Nếu dùng một khăn tẩm nước lạnh phủ lên thanh thép thì chốt ngang cũng bị gãy. Từ đó rút ra kết luận gì ?

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.

Lời giải chi tiết

Bài C4 trang 66 SGK Vật lí 6

Đề bài

Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau :

a) Khi thanh thép (1) .................. vì nhiệt nó gây ra (2) ................ rất lớn.

b) Khi thanh thép co lại (3) .................. nó cũng gây ra (4) ................. rất lớn.

Lời giải chi tiết

(1) nở ra

(2) lực

(3) vì nhiệt

(4) lực

Bài C5 trang 66 SGK Vật lí 6

Đề bài

Hình 21.2 là ảnh chụp chỗ tiếp nối hai đầu thanh ray đường tàu hoả. Em có nhận xét gì ? Tại sao người ta phải làm như thế ? 

Phương pháp giải - Xem chi tiết

- Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.

- Sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra những lực rất lớn.

Lời giải chi tiết

- Chỗ tiếp nối hai đầu thanh ray đường tàu hoả có để một khe hở.

Bài C6 trang 66 SGK Vật lí 6

Đề bài

Hình 21.3 vẽ gối đỡ ở hai đầu cầu của một số cầu thép. Hai gối đỡ đó có cấu tạo giống nhau không ? Tại sao một gối đỡ phải đặt trên các con lăn ?

Phương pháp giải - Xem chi tiết

- Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.

- Sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra những lực rất lớn.

Lời giải chi tiết

+ Hai gối đỡ đó có cấu tạo không giống nhau.

Bài C7 trang 66 SGK Vật lí 6

Đề bài

Đồng và thép nở vì nhiệt như nhau hay khác nhau ?

Phương pháp giải - Xem chi tiết

- Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.

- Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.

Lời giải chi tiết

Đồng và thép nở vì nhiệt khác nhau, đồng nở vì nhiệt nhiều hơn thép.

Bài C8 trang 66 SGK Vật lí 6

Đề bài

Khi bị hơ nóng, băng kép luôn luôn cong về phía thanh nào ? Tại sao ?

Lời giải chi tiết

Khi bị hơ nóng, băng kép luôn luôn cong về phía thanh thép vì đồng dãn nở vì nhiệt nhiều hơn thép nên thanh đồng dài hơn mà hai đầu mỗi thanh bị giữ chặt, do đó để thỏa mãn được thanh đồng có chiều dài lớn hơn thì chúng phải uốn cong và đồng bao bên ngoài rìa.

Bài C9 trang 67 SGK Vật lí 6

Đề bài

Băng kép đang thẳng. Nếu làm cho lạnh đi thì nó có bị cong không ? Nếu có, thì cong về phía thanh thép hay thanh đồng ? Tại sao ?

Lời giải chi tiết

Băng kép đang thẳng, nếu làm cho lạnh đi thì nó bị cong về phía thanh đồng.

Vì đồng co lại vì nhiệt nhiều hơn thanh thép nên thanh đồng có chiều dài nhỏ hơn thanh thép, do đó chúng phải cong lại thành vòng cung và thanh thép có chiều dài lớn hơn nên nằm phía ngoài vòng cung.

Bài C10 trang 67 SGK Vật lí 6

Đề bài

Tại sao bàn là điện vẽ ở hình 21.5 lại tự động tắt khi đã đủ nóng ?

Thanh đồng của băng kép ở thiết bị đóng ngắt của bàn là này nằm ở phía trên hay dưới ?

Phương pháp giải - Xem chi tiết

- Băng kép khi bị đốt nóng hoặc làm lạnh đều cong lại.

- Người ta ứng dụng tính chất này của băng kép vào việc đóng - ngắt tự động mạch điện.

Lời giải chi tiết


Giải các môn học khác

Bình luận

CHƯƠNG I. CƠ HỌC

ĐỀ THI HỌC KÌ 1 MỚI NHẤT CÓ LỜI GIẢI

  • Đề ôn tập học kì 1 – Có đáp án và lời giải

CHƯƠNG II. NHIỆT HỌC

ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ 2 (ĐỀ THI HỌC KÌ 2) - VẬT LÍ 6