201 bài tập Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1946 - 1950) mức độ khó

Những hành đông khiêu khích và bội ước của Pháp:

-         Ngay sau ngày 6-3-1946, Pháp mở các cuộc tiến công ở Nam Bộ và Nam Trung Bộ.

-         Ở Bắc Bộ, hạ tuần tháng 11-1946, quân Pháp khiêu khích, tiến công ta ở Hải Phòng và Lạng Sơn.

-         Ở Hà Nội, quân Pháp bắn súng, nèm lựu đạn ở nhiều nơi: đốt nhá thông tin ở phố Tràng Tiền, chiến đóng cơ quan bộ Tài chính, gây ra vụ tàn sát đẫm máu ở phố Hàng Bún, phố Yên Ninh,…

-         Ngày 18-12-1946, Pháp gửi tối hậu thư đòi Chính phủ ta phải giái tán lực lượng tự vệ chiến đấu, để cho quân Pháp làm nhiệm vu giữ gìn trật tự ở Hà Nôi.

Trước những hành động đó của Pháp, sự nhân nhượng của nhân dân Việt Nam đã đến giới hạn cuối cùng khi 20 giờ ngày 19-12-1946, công nhân nhà máy điện Yên Phụ (Hà Nội) phá máy, cả thành phố mất điện. Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của chủ tịch Hồ Chí Minh được truyền đi khắp nước (Nội dung: sgk trang 131). . Trong đó có đoạn: “chúng ta muốn hòa bình, chúng ta phải nhân nhượng. Nhưng chúng ta càng nhân nhượng, thực dân Pháp càng lấn tới, vì chúng quyết tâm cướp nước ta lần nữa.

Không! Chúng ta thà hi sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”.

Ý nghĩa của chiến dịch Biên giới (1950) là:

- Con đường liên lạc của ta với các nước XHCN được khai thông.

- Pháp bị động, lúng túng nhiều mặt.

- Ta mở ra bước phát triển mới của cuộc kháng chiến:

+ Quân đội trưởng thành,

+ Giành thế chủ động trên chiến trường chính Bắc bộ.

Trong đó, ý nghĩa quan trọng nhất, có ảnh hưởng đến sự phát triển của cách mạng Việt Nam giai đoạn sau là ta giành thế chủ động chiến lược trên chiến trường chiến Bắc Bộ.

Sự lãnh đạo tài tình của đảng trong hai chiến dịch Việt Bắc thu – đông năm 1947 và chiến dịch Biên giới năm 1950 được thể hiện như sau:

*Chiến dich Việt Bắc (1947):

Khi địch vừa tiến công Việt Bắc, Đảng ta đã có chỉ thị “Phải phá tan cuộc tiến công mùa đông của giặc Pháp”. Trên khắp các mặt trận, ta anh dũng chiến đấu từng bước đẩy lùi nhiều cuộc tiến công của địch.

Chủ trương cụ thể của đảng trong từng bước kháng chiến chống lại từng hành động của thực dân Pháp ở Việt Bắc.

-          Ở mặt trận hướng đông, ta phục kích đánh địch trên đường số 4, tiêu biểu là trận phục kích ở đèo Bông Lau.

-          Ở mặt trận hướng Tây, quân ta phục kích đánh địch nhiều trận trên sông Lô, nổi bật là trận Đoan Hùng, Khe Lau.

*Chiến dịch Biên giới (1950):

- Với kế hoạch Rơ ve của Pháp đã làm cho vùng tự do của ta bị thu hẹp, căn cứ địa Việt Bắc bị bao vây, …để khắc phục khó khăn, đưa cuộc kháng chiến phát triển lên một bước mới, tháng 6-1950, Đảng và Chính phủ quyết định mở chiến dịch Biên giới nhằm:

+ Tiêu diệt một bộ phận quan trọng sinh lực địch.

+ Khai thông đường sang Trung Quốc và thế giới.

+ Mở rộng và củng cố căn cứ địa Việt Bắc, tạo đã thúc đẩy cuộc kháng chiến tiến lên.

-          Đặc biệt là quyết định điểm tấn công đầu tiên của quân ta đó là: Đông Khê. Đây là điểm tấn công quan trọng, có ý nghĩa quyết định cho chiến thắng của ta trong chiến dịch Biên giới.

Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của chủ tịch Hồ Chí Minh thể hiện quan điểm kháng chiến toàn dân. 

 Xác định mục đích kháng chiến: Kế tục và phát triển sự nghiệp của Cách mạng tháng 8, là đánh đuổi thực dân Pháp giành độc lập thống nhất cho dân tộc.

– Xuất phát từ tính chất của cuộc kháng chiến: Cuộc kháng chiến của nhân dân ta là cuộc chiến tranh cách mạng của nhân dân, chiến tranh chính nghĩa. Nó có tính chất toàn dân, toàn diện. Cuộc kháng chiến chống TDP là cuộc chiến tranh tiến bộ vì tự do, độc lập dân chủ và hòa bình. Đó là cuộc kháng chiến có tính chất giải phóng dân tộc và dân chủ mới.

+ Kháng chiến toàn dân là huy động toàn dân đánh giăc và đánh giặc bằng mọi vũ khí có trong tay, thực hiện khẩu hiệu: “toàn dân kháng chiên” thực hiện kháng chiến ở khắp nơi thực hiện: “mỗi người dân là một chiến sĩ “, “mỗi đường phố là một pháo đài”, “mỗi khu phố là một trận địa”.

=> Phải kháng chiến toàn dân là vì so sánh lực lượng giữa ta và địch rất chênh lệch, nếu chỉ dựa vào lực lượng quân đội chủ lực thì sẽ không thể nào thắng nổi giặc. Đó là sự kế thừa, phát huy truyền thông: “cả nước chung sức, đánh giặc của dân tộc” thể hiện tư tưởng chiến tranh nhân dân trong tư tưởng quân sự của HCM.

Đoạn viết trong lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của chỉ tịch Hồ Chí Minh thể hiện rõ quan điểm của cuộc chiến tranh nhân dân.

- đáp án A, C: là ý nghĩa của chiến dịch Việt Bắc năm 1947.

- đáp án D: cuộc kháng chiến chống Pháo thời kì này chưa xuất hiện thời cơ để kết thúc sớm.

- đáp án B:

+ Chiến dịch Việt Bắc (1947): chiến dịch phản công lớn nhất của ta trong kháng chiến chống Pháp.

+ Chiến dịch Biên giới (1950): chiến dịch ta chủ động tiến công đầu tiên của ta => ta giành thế chủ động chiến trường, đánh dấu bước phát triển mới của cuộc kháng chiến. Chính vì thế đến sau đó, Pháp tiếp tục đề ra kế hoạch Đờ lát Đờ Tátxinhi với mục tiêu giành lại thế chủ động trên chiến trường.

Những hành động khiêu khích và bội ước của Pháp:

- Ngay sau ngày 6-3-1946, Pháp mở các cuộc tiến công ở Nam Bộ và Nam Trung Bộ.

- Ở Bắc Bộ, hạ tuần tháng 11-1946, quân Pháp khiêu khích, tiến công ta ở Hải Phòng và Lạng Sơn.

- Ở Hà Nội, quân Pháp bắn súng, nèm lựu đạn ở nhiều nơi: đốt nhá thông tin ở phố Tràng Tiền, chiến đóng cơ quan bộ Tài chính, gây ra vụ tàn sát đẫm máu ở phố Hàng Bún, phố Yên Ninh,….

-  Ngày 18-12-1946, Pháp gửi tối hậu thư đòi Chính phủ ta phải giái tán lực lượng tự vệ chiến đấu, để cho quân Pháp làm nhiệm vu giữ gìn trật tự ở Hà Nôi.

Trước những hành động đó của Pháp, sự nhân nhượng của nhân dân Việt Nam đã đến giới hạn cuối cùng khi 20 giờ ngày 19-12-1946, công nhân nhà máy điện Yên Phụ (Hà Nội) phá máy, cả thành phố mất điện. Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của chủ tịch Hồ Chí Minh được truyền đi khắp nước (Nội dung: sgk trang 131). . Trong đó có đoạn: “chúng ta muốn hòa bình, chúng ta phải nhân nhượng. Nhưng chúng ta càng nhân nhượng, thực dân Pháp càng lấn tới, vì chúng quyết tâm cướp nước ta lần nữa”.

Không! Chúng ta thà hi sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”.

Lúc này, Việt Nam không thể tiếp tục sử dụng biện pháp hòa bình với Pháp được nữa.

Đáp án D. Chính nghĩa và nhân dân vì:

- Tính chính nghĩa:

+Chúng ta kháng chiến, chiến đấu là để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ nền độc lập, tự do, bảo vệ chính quyền

+Trong cuộc chiến tranh này, Pháp là kẻ xâm lược, phi nghĩa.

+Đảng, Chính phủ và nhân dân ta ngay từ đầu thể hiện rõ thiện chí hòa bình, không muốn gây chiến tranh với Pháp, đã nhượng bộ cho chúng một số quyền lợi nhưng quân Pháp vẫn khiêu khích, giết hại dân thường, gửi tối hậu thư đòi Chính phủ ta phải giải tán lực lượng chiến đấu, nếu không sẽ nổ súng…Tất cả những điều đó dã tâm xâm lược Việt Nam của thực dân Pháp =>cuộc kháng chiến toàn quốc đã bùng nổ.

- Tính nhân dân:

Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của chúng ta mang tính nhân dân: vì toàn dân kháng chiến, toàn dân đánh giặc, trong đó lấy lực lượng vũ trang nhân dân làm nòng cốt. Đường lối này xuất phát từ truyền thống chống ngoại xâm của dân tộc ta, từ mục đích của cuộc kháng chiến, từ quan điểm “Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng” của chủ nghĩa Mác-Lê nin, từ tư tưởng “chiến tranh nhân dân” của Chủ tịch Hồ Chí Minh  và từ chủ trương “kháng chiến toàn diện, trường kì, tự lực cánh sinh…”. Muốn phát huy sức mạnh của toàn dân kháng chiến phải đánh lâu dài, muốn có lực lượng đánh lâu dài phải huy động lực lượng toàn dân. Có lực lượng toàn dân tham gia mới thực hiện được kháng chiến toàn diện và tự lực cánh sinh

Tổng chỉ huy quân đội Việt Nam trong chiến dịch Việt Bắc thu- đông năm 1947 là đồng chí Võ Nguyên Giáp. Sau chiến dịch này, đồng chí Võ Nguyên Giáp đã được thăng hàm đại tướng khi mới 37 tuổi.

Điểm chung về hoạt động quân sự của quân dân Việt Nam trong các chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947, Biên giới thu - đông năm 1950 là có sự kết hợp giữa chiến trường chính và vùng sau lưng địch để làm phân tán lực lượng quân Pháp, không cho chúng tập trung quân tấn công lên Việt Bắc.

Đầu 1950, chính phủ Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa đặt quan ngoại giao với nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa thể hiện tinh thần chủ yếu đó là sự tương trợ của phe XNCN đối với cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân ta