55 bài tập vận dụng về thủy phân este có đáp án và lời giải chi tiết (phần 1)

d_X/O2 = 3,125 => M_X = 100 => X là C₅H₈O₂

n_C5H8O2 = \(\frac{20}{100}\) = 0,2 mol

=> n_{NaOH dư} = 0,3 - 0,2 = 0,1 mol

Chất rắn gồm 0,1 mol NaOH và 0,2 mol muối.

=> m _{chất rắn} = 0,1.40 + 0,2.M _muối = 23,2 => M _muối = 96 (C₂H₅COONa)

=> X là  C₂H₅COOCH=CH₂

Đáp án C

n_CH3COOC2H5 = 8,8 : 88 = 0,1(mol)

PTHH: CH₃COOC₂H₅ + NaOH \(\overset{t^o}{\rightarrow}\) CH₃COONa + C₂H₅OH

Theo PTHH: n_CH3COOC2H5 = n_CH3COONa = 0,1(mol).

Vậy khối lượng muối là m_CH3COONa = 0,1.82 = 8,2g

Đáp án D

n_CH3COOC2H5 = 8,8/88 = 0,1 mol; n_NaOH = 0,12 mol

PTHH: CH₃COOC₂H₅ + NaOH \(\xrightarrow{{{t^o}}}\) CH₃COONa + C₂H₅OH

Bđ:               0,1               0,12                                                   (mol)

Pư:               0,1 →           0,1 →              0,1 →            0,1      (mol)

Sau:              0                  0,02                 0,1 →             0,1     (mol)

Khi cô cạn thì nước và ancol bay hơi hết nên chất rắn gồm:

CH₃COONa (0,1 mol) và NaOH dư (0,02 mol)

→ m_chất rắn = 0,1.82 + 0,02.40 = 9 gam

Đáp án D

Sau phản ứng thu được ancol etylic và chất rắn khan => X có dạng RCOOC₂H₅

n_X = 0,1 mol < n_NaOH = 0,135 mol. Vậy sau phản ứng NaOH còn dư.

Chất rắn khan gồm RCOONa 0,1 mol và NaOH dư 0,035 mol.

→ m_{chất rắn} = m_RCOONa + m_NaOH

→ 9,6 = 0,1.(M_R + 67) + 0,035.40

→ M_R = 15 (CH₃). 

Vậy CTCT CH₃COOC₂H₅.

Đáp án D

Dễ thấy 2 este đều có CTPT là C₃H₆O₂.

n_C3H6O2 = 0,3(mol).

Do 2 este no, đơn chức

n_{NaOH min} = n_este = 0,3 mol

Vậy V_NaOH = 0,3 : 1 = 0,3(lít) = 300ml

Đáp án B

Chú ý trong phản ứng thủy phân môi trường kiềm thì m_{chất rắn} = m_muối + m_{NaOH dư} (nếu có).

CH₃COOC₂H₅ + NaOH → CH₃COONa + C₂H₅OH.

Vì n_CH3COOC2H5 = 0,1 mol > n_NaOH = 0,04 mol → este còn dư.

Vậy n_CH3COONa = 0,04 mol → m_CH3COONa = 0,04.82 = 3,28 gam.

Đáp án A

n_CO2 = n_H2O => Este no, đơn chức, mạch hở

Số C trong este: 0,3/0,1 = 3 => C₃H₆O₂

M _muối = 82 => CH₃COONa => CH₃COOCH₃

Đáp án B

Đặt CTPT este no đơn chức là C_nH_2nO₂.

Nhận thấy khi xà phòng hóa este no đơn chức thì n_este =  n_NaOH = 0,15 mol.

→ M_este = 17,4 : 0,15 = 116 → n = 6.

Vậy este có CTPT C₆H₁₂O₂.

Đáp án D

C_nH_2nO₂ → nCO₂

\(\frac{{4,4}}{{14.n + 32}} = \frac{{0,2}}{n}\)

=> n = 4 => C₄H₈O₂

n_este = 4,4/88 = 0,05 mol

M muối = 4,1/0,05 = 82 => CH₃COONa

=> CH₃COOC₂H₅

Đáp án B

\(\left\{ \begin{array}{l}44{n_{C{O_2}}} + 18{n_{{H_2}O}} = 2,07 + \frac{{3,024.32}}{{22,4}} = 6,39\\{44n_{C{O_2}}} - 18{n_{{H_2}O}} = 1,53\end{array} \right. \Rightarrow \left\{ \begin{array}{l}{n_{C{O_2}}} = 0,09\\{n_{{H_2}O}} = 0,135\end{array} \right.\)

Như vậy, ancol no đơn chức

n _ancol = 0,135 - 0,09 = 0,045

Số C của ancol: 0,09/0,045 = 2 => C₂H₅OH

\({M_X} = \frac{{3,33}}{{0,045}} = 74 \Rightarrow HCOO{C_2}{H_5}\)

Đáp án A

\(\begin{array}{l}{n_{NaOH}} = \frac{{3,69 + 2,07 - 3,96}}{{40}} = 0,045\,mol\\{M_{muoi}} = \frac{{3,69}}{{0,045}} = 82 \Rightarrow C{H_3}COONa\\{M_{ancol}} = \frac{{2,07}}{{0,045}} = 46 \Rightarrow {C_2}{H_5}OH\end{array}\)

Như vây, X là etyl axetat

Đáp án A

n _este = 66,3 :  102 = 0,65 mol; n_NaOH = 0,8 mol

PTHH: C₂H₅COOC₂H₅ + NaOH → C₂H₅COONa + C₂H₅OH

Ta thấy: n _este < n_NaOH => Este hết, NaOH dư

Theo PTHH: n _ancol = n _este = 0,65 mol

BTKL: m _este + m_NaOH = m _{chất rắn} + m_C2H5OH

=> 66,3 + 0,8.40 = m _{chất rắn} + 0,65.46

=> m _{chất rắn} = 68,4 gam

Đáp án D

\(\begin{array}{l}{n_X} = {n_{ancol}} = {n_{NaOH}} = 0,13\\ \Rightarrow {M_{ancol}} = \frac{{5,98}}{{0,13}} = 46 \Rightarrow {C_2}{H_5}OH\\{n_{muoi}} = \frac{{11,44 + 0,13.40 - 5,98}}{{0,13}} = 82 \Rightarrow C{H_3}COONa\end{array}\)

Như vậy, X là CH₃COOC₂H₅

=> etyl axetat

Đáp án A

m_dd = D.V = 1,1.34,1 = 37,5 (g)

m_NaOH = 37,5.10/100 = 3,75 (g)

⟹ n_NaOH = 3,75/40 = 0,09375 mol

Gọi x là số mol của NaOH cần dùng để thủy phân. Do lấy NaOH dư 25% so với lượng cần dùng nên ta có:

x + 0,25x = 0,09375 ⟹ x = 0,075 mol

\({M_X} = \frac{{6,6}}{{0,075}} = 88\left( {{C_4}{H_8}{O_2}} \right)\)

X có khả năng tráng bạc nên X có đầu HCOO-

Vậy công thức của X là HCOOC₃H₇.

Đáp án B

n_NaOH = 0,1 mol => n_X = 0,1 mol

Vì sau phản ứng chỉ thu được muối và ancol nên NaOH vừa đủ

Dựa vào các đáp án nên X là este đơn chức

\(\begin{array}{l}{M_{muoi}} = 96 \Rightarrow {C_2}{H_5}COONa\\{M_{ancol}} = 32 \Rightarrow C{H_3}OH\end{array}\)

Đáp án B

Do este tạo từ etylen glicol nên là este 2 chức => có 4 nguyên tử Oxi.

Suy ra có 5 nguyên tử cacbon.

Công thức X là HCOO-CH₂-CH₂-OOCCH₃

X phản ứng với NaOH theo tỉ lệ 1:2.

\(\begin{array}{l}{n_X} = \frac{{{n_{Na}}}}{2} = 0,125\\{m_X} = 0,125.132 = 16,5\end{array}\)

Đáp án D

n_Ag = 0,2 mol

Nếu chỉ có 1 chất (Y hoặc Z) tác dụng với AgNO₃:

\( \Rightarrow {n_{este}} = \frac{{{n_{Ag}}}}{2} = 0,1 \Rightarrow {M_{este}} = 43 \Rightarrow loai\)

Nếu cả Y và Z đều tác dụng

\( \Rightarrow {n_{este}} = \frac{{{n_{Ag}}}}{4} = 0,05 \Rightarrow {M_{este}} = 86 \Rightarrow {C_4}{H_6}{O_2}\)

Do cả 2 chất đều tác dụng nên CTCT của X là: \(HCOOCH = CHC{H_3}\)

Đáp án B

n_X = n_NaOH = 0,15 mol

→ M_X = 13,2 : 0,15 = 88

→ X là C₄H₈O₂.

Có 4 CTCT thỏa mãn là HCOOCH₂CH₂CH₃, HCOOCH(CH₃)₂, CH₃COOCH₂CH₃, CH₃CH₂COOCH₃.

Đáp án B

n_CH3COOC2H5 = 8,8 / 88 = 0,1 mol

n_NaOH = 0,2.2 = 0,4 mol

PTHH: CH₃COOC₂H₅ + NaOH → CH₃COONa + C₂H₅OH

Pư:                0,1 →           0,1  →         0,1                          (mol)

Cách 1: Xác định thành phần từng chất có trong chất rắn

Chất rắn sau khi cô cạn gồm có:

CH₃COONa: 0,1 mol

NaOH dư: 0,4 - 0,1 = 0,3 mol

→ m_{chất rắn} = 0,1.82 + 0,3.40 = 20,2 gam

Cách 2: Sử dụng BTKL

BTKL: m_CH3COOC2H5 + m_{NaOH ban đầu} = m_{chất rắn} + m_C2H5OH

→ 8,8 + 0,4.40 = m_{chất rắn} + 0,1.46

→ m_{chất rắn} = 20,2 gam

Đáp án C

n_este = 0,2 mol => M_este = 27,2 / 0,2 = 136

X + NaOH → 2 muối => X là este của phenol

Do đó, X có dạng RCOOC₆H₄R'  => R + 44 + 76 + R' = 136 => R + R' = 16

+ TH1: R = 1; R' = 15 => X là HCOOC₆H₄CH₃

+ TH2: R = 15, R' = 1 => X là CH₃COOC₆H₅

Trong các phương án A thỏa mãn.

Đáp án A

- Andehit no, mạch hở có CT: C_nH_2nO mà phần trăm khối lượng của O là 27,58%

=> \(\frac{16}{14n+16}\) = 0,2758 => n = 3 => Andehit là CH₃CH₂CHO => Este có dạng RCOOCH=CH-CH₃

- Ta thấy: n_este = 0,25 mol phản ứng vừa đủ với n_NaOH = 0,35 mol (vì theo đề bài không có este dư hoặc NaOH dư)

=> n_NaOH : n _este = 0,35 : 0,25 = 1,4 => Hỗn hợp este có este của phenol

Mà sau phản ứng thu được 2 muối => 2 este có cùng đầu axit

Đặt số mol este của phenol (A) và este còn lại (B) là x và y (mol)

Giải hệ: n _hh = x + y = 0,35 và n_NaOH = 2x + y = 0,45 được x = 0,1 và y = 0,15

- Giả sử khối lượng của các muối là m₁, m₂.

Giải hệ: m₁ + m₂ = 28,6 và m₁ = 1,4655m₂ được m₁ = 17 và m₂ = 11,6

Như vậy muối gồm: Muối của phenol (0,1 mol) và muối của axit cacboxylic (0,1 + 0,15 = 0,25 mol)

+) TH1: Muối của A là 17 g; muối của B là 11,6g

=> M _{muối của B} = \(\frac{11,6}{0,25}\) = 46,4 (loại)

+) TH2: Muối của A là 11,6 g; muối của B là 17g

=> M _{muối của B} = \(\frac{17}{0,25}\) = 68 (HCOONa)

     M _{muối của A} = \(\frac{11,6}{0,1}\) = 116 (C₆H₅ONa)

=> Hai este là HCOOC₆H₅ và HCOOCH=CH-CH₃

Đáp án C

Đặt mol HCOOCH₃ và CH₃COOC₆H₅ là x, y

\(\left\{ \begin{array}{l}\frac{x}{y}{\rm{ }} = {\rm{ }}\frac{1}{{2}}\\60x + 136y{\rm{ }} = {\rm{ }}16,6\end{array} \right. \to \left\{ \begin{array}{l}x = 0,05\\y = 0,1\end{array} \right.\)

n_NaOH = 0,3 mol

HCOOCH₃ + NaOH → HCOONa + CH₃OH

0,05                0,05              0,05

CH₃COOC₆H₅ + 2NaOH → CH₃COONa + C₆H₅ONa + H₂O

0,1                            0,2                 0,1                 0,1

Chất rắn gồm:

HCOONa (0,05 mol)

CH₃COONa (0,1 mol)

C₆H₅ONa (0,1 mol)

NaOH dư (0,3–0,05–0,2=0,05 mol)

=> m _{chất rắn} = 0,05.68 + 0,1.82 + 0,1.116 + 0,05.40 = 25,2 gam

Đáp án B

n_X = \(\frac{20}{100}\) = 0,2 mol; n_NaOH = 0,3 mol

=> NaOH dư 0,1 mol

m _{chất rắn} = m _muối + m_{NaOH dư}  => m _muối = 23,2 - 0,1.40 = 19,2 g

=> M _muối = \(\frac{19,2}{0,2}\) = 96 (C₂H₅COONa)

Mà X có PTK = 100 (C₅H₈O₂) => X là C₂H₅COOCH=CH₂

Đáp án C

Z + Cu(OH)₂ → 0,05 mol ↓Cu₂O

Vậy Z là anđehit (Z có số C ≥ 2 vì Z là sản phẩm của phản ứng thủy phân X)

→ n_Z = 0,05 mol.

n_X = n_Z = 0,05 mol → M_X = 4,3 : 0,05 = 86 → X là C₄H₆O₂.

Mà X không tham gia phản ứng tráng bạc → X là CH₃COOCH=CH₂

→ m_CH3COONa = 0,05 x 82 = 4,1 gam

Đáp án D

Nhận thấy C₂H₃COOC₃H₃ và C₂H₅COOC₂H₃ khi thủy phân không thu được ancol bền → loại B, D

Ta có este đơn chức → n_NaOH = n_este = 0,05 mol → M _X = 5,7 : 0,05 = 114 (C₆H₁₀O₂)

Chỉ có hợp chất ở C thỏa mãn

Đáp án C