Bài 1. Hình trụ - Diện tích xung quanh và thể tích hình trụ

Lý thuyết và bài tập cho Bài 1. Hình trụ - Diện tích xung quanh và thể tích hình trụ, Chương 4, Phần hình học, Toán 9

1. Hình trụ Khi quay hình chữ nhật ABCD một vòng quanh cạnh CD cố định ta thu được một hình trụ.

1. Hình trụ

Khi quay hình chữ nhật \(ABCD\) một vòng quanh cạnh \(CD\) cố định ta thu được một hình trụ.

- Hai đáy là hình tròn bằng nhau và nằm trên hai mặt phẳng song song.

- \(DC\) là trục của hình trụ.

- Các đường sinh của hình trụ ( chẳng hạn \(EF\)) vuông góc với hai mặt đáy.

Độ dài đường sinh cũng là độ dài đường cao của hình trụ.

Bài Tập / Bài Soạn: 

Câu hỏi Bài 1 trang 107 Toán 9 Tập 2

Đề bài

Lọ gốm ở hình 74 có dạng một hình trụ. Quan sát hình và cho biết đâu là đáy, đâu là mặt xung quanh, đâu là đường sinh của hình trụ đó ?

Lời giải chi tiết

Đáy gồm 2 hình tròn ở trên và dưới của lọ gốm

Mặt xung quanh là mặt bên ngoài của lọ gốm

Đường sinh là đường thẳng nằm ở mặt xung quanh, nối 2 đáy của lọ gốm và vuông góc với đáy.

Câu hỏi Bài 1 trang 108 Toán 9 Tập 2

Đề bài

Chiếc cốc thủy tinh và ống nghiệm đều có dạng hình trụ (h.76), phải chăng mặt nước trong cốc và mặt nước trong ống nghiệm là những hình tròn ?

Lời giải chi tiết

Mặt nước trong cốc và mặt nước trong ống nghiệm là những hình tròn.

Câu hỏi Bài 1 trang 109 Toán 9 Tập 2

Đề bài

Quan sát hình 77 và điền số thích hợp vào các chỗ trống:

- Chiều dài của hình chữ nhật bằng chu vi của đáy hình trụ và bằng: (....)(cm).

- Diện tích hình chữ nhật

(....) . (....) = (....) (cm2).

- Diện tích một đáy của hình trụ

(....) . 5 . 5 = (....) (cm2).

- Tổng diện tích hình chữ nhật và diện tích hai hình tròn đáy (diện tích toàn phần) của hình trụ

(....) + (....) . 2 = (....) (cm2).

Bài 1 trang 110 SGK Toán 9 tập 2

Đề bài

 Hãy điền thêm các tên gọi vào dấu "..."

Phương pháp giải - Xem chi tiết

+) Dựa vào lý thuyết của hình trụ.

Lời giải chi tiết

Điền vào như sau:

            

Bài 2 trang 110 SGK Toán 9 tập 2

Đề bài

Lấy một băng giấy hình chữ nhật \(ABCD\) (h80). Biết \(AB = 10cm,\) \(BC = 4 cm\); dán băng giấy như hình vẽ (\(B\) sát với \(A\) và \(C\) sát với \(D,\) không được xoắn).

Có thể dán băng để tạo nên mặt xung quanh của hình trụ được không?

Phương pháp giải - Xem chi tiết

+) Sử dụng giấy để làm thí nghiệm thực tế.

Lời giải chi tiết

Bài 3 trang 110 SGK Toán 9 tập 2

Đề bài

Quan sát ba hình dưới đây và chỉ ra chiều cao, bán kính của mỗi hình.

                

Phương pháp giải - Xem chi tiết

+) Dựa vào lý thuyết về hình trụ.  

Lời giải chi tiết

Gọi \(h\) là chiều cao, \(r\) là bán kính đáy của hình trụ.

Ta có:

Bài 4 trang 110 SGK Toán 9 tập 2

Đề bài

Một hình trụ có đáy là \(7 cm\), diện tích xung quanh bằng \(352 cm^2\). Khi đó, chiều cao của hình trụ là:

(A) \(3,2 cm\);            (B) \(4,6 cm\);             (C) \(1,8 cm\);

(D) \(2,1 cm\);            (E) Một kết quả khác.

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Cho hình trụ có các kích thước: chiều cao là \(h,\) bán kính đáy là \(r.\) Khi đó ta có:

+) Diện tích xung quanh của hình trụ: \(S_{xq}=2\pi rh.\)

\(\Rightarrow h=\dfrac{S_{xq}}{2\pi r}.\)

Lời giải chi tiết

Bài 5 trang 111 SGK Toán 9 tập 2

Đề bài

Điền đầy đủ kết quả vào những ô trống của bảng sau:

 

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Cho hình trụ có các kích thước: chiều cao là \(h,\) bán kính đáy là \(r.\) Khi đó ta có:

+) Chu vi một đáy của hình trụ: \(C=2\pi r.\)

+) Diện tích một mặt đáy: \(S=\pi r^2.\)

+) Diện tích xung quanh của hình trụ: \(S_{xq}=2\pi rh.\)

+) Diện tích toàn phần của hình trụ: \(S_{tp}=2 \pi rh+ 2\pi r^2.\)

Bài 6 trang 111 SGK Toán 9 tập 2

Đề bài

Chiều cao của một hình trụ bằng bán kính đường tròn đáy. Diện tích xung quanh của hình trụ là \(314\) \(c{m^2}.\)

Hãy tính bán kính đường tròn đáy và thể tích hình trụ (làm tròn kết quả đến số thập phân thứ hai).

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Cho hình trụ có các kích thước: chiều cao là \(h,\) bán kính đáy là \(r.\) Khi đó ta có:

+) Chu vi một đáy của hình trụ: \(C=2\pi r.\)

+) Diện tích một mặt đáy: \(S=\pi r^2.\)

+) Diện tích xung quanh của hình trụ: \(S_{xq}=2\pi rh.\)

Bài 7 trang 111 SGK Toán 9 tập 2

Đề bài

 Một bóng đèn huỳnh quang dài \(1,2m\). đường kính của đường tròn đáy là \(4cm\), được đặt khít vào  một ống giấy cứng dạng hình hộp (h82). Tính diện tích phần cứng dùng để làm hộp.

(Hộp mở hai đầu, không tính lề và mép dán).

Phương pháp giải - Xem chi tiết

+) Diện tích xung quanh của hình hộp có các kích thước \(a, \, b,\, h \) là: \(S=2h(a+b).\) 

Lời giải chi tiết

Bài 8 trang 111 SGK Toán 9 tập 2

Đề bài

Cho hình chữ nhật \(ABCD\) \((AB  = 2a, BC = a).\) Quay hình chữ nhật đó quanh \(AB\) thì được hình trụ có thể tích \({V_1}\); quanh  \(BC\) thì được hình trụ có thể tích \({V_2}\). Trong các đẳng thức sau đây, hãy chọn đẳng thức đúng.

(A) \({V_1} = {V_2}\);                      (B) \({V_1} = 2{V_2}\);                       

(C)  \({V_2} = 2{V_1}\)                     (D)  \({V_2} =3 {V_1}\)                      

(E)  \({V_1} = 3{V_2}\).

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Bài 9 trang 112 SGK Toán 9 tập 2

Đề bài

Hình 83 là mình hình trụ cùng với hình khai triển của nó kém theo kích thước.

Hãy điền vào các chỗ trống ... và các ô trống trong những cụm từ hoặc các số cần thiết.

    

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Cho hình trụ có các kích thước: chiều cao là \(h,\) bán kính đáy là \(r.\) Khi đó ta có:

Bài 10 trang 112 SGK Toán 9 tập 2

Đề bài

Hãy tính:

a) Diện tích xung quanh của một hình trụ có chu vi hình tròn đáy là \(13cm\) và chiều cao là \(3cm.\)

b) Thể tích hình trụ có bán kính đường tròn đáy là \(5 mm\) và chiều cao là \(8 mm.\)

Phương pháp giải - Xem chi tiết

+) Diện tích xung quanh hình trụ: \(S_{xq}=C.h=2\pi rh.\)

+) Thể tích hình trụ: \(V=\pi r^2.h.\)

Lời giải chi tiết

a)  Ta có: \(C = 13cm, \,  h = 3cm\)

Diện tích xung quanh của hình trụ là: \({S_{xq}} = 2\pi rh = C.h = 13.3 = 39(c{m^2}).\)

Bài 11 trang 112 SGK Toán 9 tập 2

Đề bài

Người ta nhấm chìm hoàn toàn một tượng đã nhỏ vào một lọ thủy tinh có nước dạng hình trụ (h84). Diện tích đáy lọ thủy tinh là \(12,8 \, cm^2.\)  Nước trong lọ dâng lên \(8,5 \, mm.\) Hỏi thể tích của tượng đá là bao nhiêu?

              

Phương pháp giải - Xem chi tiết

+) Thể tích của hình trụ: \(V=Sh=\pi r^2h.\) 

Lời giải chi tiết

Bài 12 trang 112 SGK Toán 9 tập 2

Đề bài

 Điền đủ các kết quả vào những ô trống của bảng sau:

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Cho hình trụ có các kích thước: chiều cao là \(h,\) bán kính đáy là \(r.\) Khi đó ta có:

+) Chu vi một đáy của hình trụ: \(C=2\pi r.\)

+) Diện tích một mặt đáy: \(S=\pi r^2.\)

+) Diện tích xung quanh của hình trụ: \(S_{xq}=2\pi rh.\)

+) Thể tích của hình trụ: \(V=Sh=\pi r^2 h.\) 

Lời giải chi tiết

Bài 13 trang 113 SGK Toán 9 tập 2

Đề bài

Một tấm kim loại được khoan thủng bốn lỗ như hình 85 (lỗ khoan dạng hình trụ), tấm kim loại dày \(2 cm,\) đáy của nó là hình vuông có cạnh \(5cm.\) Đường kính của mũi khoan là \(8mm.\) Hỏi thể tích phần còn lại của tấm kim loại là bao nhiêu? 

                    

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Cho hình trụ có các kích thước: chiều cao là \(h,\) bán kính đáy là \(r.\) Thì thể tích của hình trụ: \(V=Sh=\pi r^2 h.\)

Bài 14 trang 113 SGK Toán 9 tập 2

Đề bài

Đường ống nối hai bể cá trong một thủy cung ở nam nước Pháp có dạng hình trụ, độ dài của đường ống là \(30m\) ( h86). Dung tích của đường ống nói trên là \(1 800 000\) lít.

Tính diện tích đáy của đường ống.

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Cho hình trụ có các kích thước: chiều cao là \(h,\) bán kính đáy là \(r.\) Khi đó:

Thể tích của hình trụ là: \(V=Sh=\pi r^2 h.\) 

Lời giải chi tiết


Giải các môn học khác

Bình luận