Bài 22: Tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng của dòng điện

Lý thuyết và bài tập cho Bài 22: Tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng của dòng điện, Chương 3, Vật lý 7, Tập 2

1. Tác dụng nhiệt của dòng điện

    Dòng điện đi qua mọi vật dẫn thông thường đều làm cho vật dẫn nóng lên, ta nói dòng điện có tác dụng nhiệt.

    Ứng dụng tác dụng nhiệt của dòng điện:

    - Chế tạo bàn là, bếp điện, đèn sợi đốt, nồi cơm điện...

Vật Lí lớp 7 | Chuyên đề: Lý thuyết - Bài tập Vật Lý 7 có đáp án

Bài Tập / Bài Soạn: 

Bài C1 (trang 60 SGK Vật Lý 7)

Hãy kể tên một số dụng cụ, thiết bị thường dùng được đốt nóng khi có dòng điện chạy qua.

Lời giải:

Dụng cụ đốt nóng bằng điện: bóng đèn dây tóc, bếp điện, nồi cơm điện, bàn là, lò nướng, lò sưởi điện, máy sấy tóc, mỏ hàn điện, ấm điện, chăn điện, máy dán hay ép plastic (chất dẻo) ,...

Bài C2 (trang 60 SGK Vật Lý 7)

Hãy lắp mạch điện như sơ đồ hình 22.1 và tìm hiểu các nội dung sau đây:

Giải bài tập Vật Lý 7 | Để học tốt Vật Lý 7

a. Khi đèn sáng, bóng đèn có nóng lên không? Bằng cách nào để xác định điều đó?

b. Bộ phận nào của đen bị đốt nóng mạnh và phát sáng khi có dòng điện chạy qua?

c. Khi đèn sáng bình thường, bộ phận đó của đèn có nhiệt độ khoảng 2500oC.

Bài C3 (trang 60 SGK Vật Lý 7)

Quan sát thí nghiệm của giáo viên được bố trí như hình 22.2 và hãy cho biết:

Giải bài tập Vật Lý 7 | Để học tốt Vật Lý 7

a. Có hiện tượng gì xảy ra với các mảnh giấy khi giáo viên đóng công tắc?

b. Từ quan sát trên, hãy cho biết dòng điện đã gây ra tác dụng gì với dây sắt AB.

Lời giải:

a. Các mảnh giấy bị cháy đứt và rơi xuống (cũng có thể bị nám đen).

b. Dòng điện làm dây sắt AB nóng lên nên các mảnh giấy bị cháy đứt.

Kết luận:

Bài C4 (trang 61 SGK Vật Lý 7)

Nếu trong mạch điện với dây dẫn bằng đồng có nối xen một đoạn dây chì (gọi là cầu chì) thì trong một số trường hợp do tác dụng nhiệt của dòng điện, dây dẫn có thể nóng lên trên 327oC. Hỏi khi đó có hiện tượng gì xảy ra với đọạn dây chì và với mạch điện?

Lời giải:

- Đồng và chì đều dẫn điện, nên dòng điện dẫn đi qua đoạn dây chì nối với dây đồng.

- Do tác dụng nhiệt của dòng điện → dây đồng lẫn dây chì đều bị nóng. Khi đoạn dây nóng đến 327oC (bằng nhiệt độ nóng chảy của chì) dây chì bị đứt làm ngắt mạch điện.

Bài C5 (trang 61 SGK Vật Lý 7)

Trong bóng đèn bút thử điện (hình 22.3) có chứa một chất (khí nêon). Hãy quan sát bóng đèn này và nên nhận xét về hai đầu dây bên trong của nó.

Giải bài tập Vật Lý 7 | Để học tốt Vật Lý 7

Lời giải:

Hai đầu dây trong bóng đèn bút thử điện không tiếp xúc nhau (hở).

Bài C6 (trang 61 SGK Vật Lý 7)

Hãy quan sát bóng đèn bút thử điện khi nó phát sáng và trả lời câu hỏi sau đây:

Đèn sáng do hai đầu dây đèn nóng sáng hay do vùng chất khí ở giữa hai đầu dây này phát sáng?

Lời giải:

Bóng đèn bút thử điện sáng, chứng tỏ có dòng điện đi qua lớp khí nêôn giữa hai đầu dây bên trong bóng đèn.

Kết luận: Dòng điện chạy qua chất khí trong bóng đèn củà bút thử điện làm chất khí này phát sáng.

Bài C7 (trang 62 SGK Vật Lý 7)

Đảo ngược hai đầu dây đèn, nhận xét xem khi đèn sáng thì dòng điện đi vào bản cực nào của đèn?

Lời giải:

Khi hai đầu dây của đèn điốt phát quang được nối với hai cực của nguồn điện và đang sáng, nếu đảo hai đầu dây của đèn đi ốt ta thấy đèn không sáng.

Qua quan sát nhận thấy đèn đi ốt phát quang chỉ sáng khi dòng điện đi vào bản cực nhỏ của đèn, nghĩa là khi mắc đèn điốt phát quang vào mạch điện thì cần nối bản cực nhỏ của đèn với cực dương của nguồn điện và bản kim loại lớn hơn được nối với cực âm.

Bài C8 (trang 62 SGK Vật Lý 7)

Dòng điện không gây ra tác dụng nhiệt trong các dụng cụ nào dưới đây khi chúng hoạt động bình thường?

A. Bóng đèn bút chì thử điện.

B. Đèn điốt phát quang

C. Quạt điện.

D. Đồng hồ dùng pin.

E. Không có trường hợp nào.

Lời giải:

Dòng điện đều gây tác dụng nhiệt nhiều hay ít trên các thiết bị dùng điện. ⇒ Chọn phương án E

Bài C9 (trang 62 SGK Vật Lý 7)

Cho mạch điện có sơ đồ như hình 22.5, nguồn điện là một chiếc pin với các cực dương (+) và cực âm (-) chưa biết. Hãy nêu cách làm khi sử dụng đèn điốt phát quang để xác định xem A hay B là cực (+) của pin này và chiều dòng điện chạy trong mạch.

Giải bài tập Vật Lý 7 | Để học tốt Vật Lý 7

Lời giải:

Nối bản kim loại của đèn LED với cực A của nguồn điện và đóng công tắc K.

    + Nếu đèn LED sáng thì cực A là cực dương của nguồn điện


Giải các môn học khác

Bình luận

CHƯƠNG I. QUANG HỌC

CHƯƠNG II. ÂM HỌC

ĐỀ THI HỌC KÌ 1 MỚI NHẤT CÓ LỜI GIẢI

  • Đề ôn tập học kì 1 – Có đáp án và lời giải

CHƯƠNG III. ĐIỆN HỌC

ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ 2 (ĐỀ THI HỌC KÌ 2) - VẬT LÍ 7