Bài 44. Thấu kính phân kì

Đề bài

Hãy tìm cách nhận biết thấu kính hội tụ trong hai loại thấu kính có ở phòng thí nghiệm.

Lời giải chi tiết

Có thể nhận biết thấu kính hội tụ trong hai loại thấu kính có ở phòng thí nghiệm như sau:

- Đưa thấu kính lại gần trang sách. Nếu nhìn qua thấu kính thấy hình ảnh dòng chữ to hơn so với dòng chữ khi không dùng thấu kính thì đó là thấu kính hội tụ.

- Dùng tay nhận biết độ dày phần rìa so với độ dày phần giữa của thấu kính. Nếu thấu kính có phần rìa mỏng hơn thì đó là thấu kính hội tụ.

Đề bài

Chùm tia ló có đặc điểm gì mà người ta gọi thấu kính này là thấu kính phân kì ?

Lời giải chi tiết

Chùm tia tới song song với trục chính đến thấu kính phân kì cho chùm tia ló phân kì. Do đặc điểm này mà người ta gọi đó là thấu kính phân kì

Đề bài

Quan sát lại thí nghiệm ở hình 44.1 và dự đoán xem, nếu kéo dài các tia ló thì chúng có gặp nhau tại một điểm hay không? Tìm cách kiểm tra lại dự đoán đó.

Lời giải chi tiết

Nếu kéo dài chùm tia ló ở thấu kính phân kì thì chúng sẽ gặp nhau tại một điểm trên trục chính, cùng phía với chùm tia tới. Dùng thước thẳng để kiểm tra dự đoán.

Đề bài

Hình 44.5 vẽ thấu kính phân kì, quang tâm O. trục chính  ∆, hai tiêu điểm F và F', các tia tới 1, 2.

Hãy vẽ tia ló của các tia tới này.

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Sử dụng hai tia sáng đặc biệt đi qua thấu kính phân kỳ 

Lời giải chi tiết

+ Tia ló của tia tới I kéo dài đi qua tiêu điểm F.

+ Tia ló của tia tơi 2 qua quang tâm, truyền thẳng không đổi hướng.

Đề bài

Trả lời câu hỏi nêu ra ở phần mở bài.

Lời giải chi tiết

Thấu kính phân kì có những đặc điểm trái ngược với thấu kính hội tụ:

+ Phần rìa của thấu kính dày hơn phần giữa.

+ Chùm sáng tới song song với trục chính của thấu kính phân kì cho chùm tia ló phân kì

+ Khi để thấu kính phân kì vào gần dòng chữ trên trang sách, nhìn qua thấu kính ta thấy hình ảnh dòng chữ bé đi so với khi nhìn trực tiếp, đó là do tính chất tạo ảnh của thấu kính phân kì khác hẳn với thấu kính hội tụ.