Bài 19. Từ trường

Lý thuyết và bài tập cho Bài 19. Từ trường, Chương 4, Vật lý lớp 11

TỪ TRƯỜNG

I. Nam châm

- Loại vật liệu có thể hút được sắt vụn gọi là nam châm.

- Trên một nam châm, có những miền hút sắt vụn mạnh nhất, đó là các cực của nam châm. Mỗi nam châm có hai cực: Cực Bắc (kí hiệu là N) và cực Nam (kí hiệu là S).

- Một kim nam châm nhỏ được đặt tự do và có thể quay xung quanh một trục thẳng đứng đi qua trọng tâm của kim nam châm luôn nằm định hướng theo hướng Nam - Bắc.

Bài Tập / Bài Soạn: 

Câu C1 trang 118 SGK Vật lý 11

Đề bài

Vật liệu nào sau đây không thể làm nam châm?

A. Sắt non.

B. Đồng ôxít .

C. Sắt ôxít.

D. Mangan ôxít.

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Sử dụng lí thuyết về các vật liệu thường dùng làm nam châm

Lời giải chi tiết

Ta có, các vật liệu dùng để làm nam châm thường là các chất (hoặc hợp chất của chúng): Sắt, niken, coban, mangan, gađôlinium, disprôsium

=> Trong các vật liệu trên, vật liệu không thể làm nam châm là đồng ôxít.

Câu C2 trang 119 SGK Vật lý 11

Đề bài

Một thanh nam châm M được giữ thăng bằng nằm ngang bằng một sợi dây thẳng đứng đi qua trọng tâm của nó (hình 19.2). Người quan sát cầm một thanh nam châm thứ hai, không được đụng vào thanh nam châm M. Hỏi phải đặt thanh nam châm thứ hai như thế nào để cực Bắc của thanh nam châm M:

a) Đi lên?

b) Đi xuống?

c) Chuyển động theo đường tròn trong mặt phẳng nằm ngang?

Lời giải chi tiết

Câu C3 trang 123 SGK Vật lý 11

Đề bài

Xác định chiều dòng điện chạy trong vòng tròn ( C) ở Hình 19.10. Cho biết đường sức từ có chiều hướng về phía trước mặt phẳng chứa vòng tròn ( C).

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Áp dụng quy tắc nắm tay phải: Để bàn tay phải sao cho ngón cái nằm dọc theo dây dẫn và chỉ theo chiều dòng điện, khi đó các ngón kia khum lại cho ta chiều của các đường sức từ.

Lời giải chi tiết

Bài 1 trang 124 SGK Vật lí 11

Đề bài

Phát biểu định nghĩa từ trường.

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Xem lí thuyết từ trường

Lời giải chi tiết

Từ trường là một dạng vật chất, mà biểu hiện cụ thể là sự xuất hiện lực từ tác dụng lên một nam châm hay một dòng điện đặt trong khoảng không gian có từ trường.

Bài 2 trang 124 SGK Vật lí 11

Đề bài

Phát biểu định nghĩa đường sức từ.

Lời giải chi tiết

Đường sức từ là nhừng đường cong vẽ ở trong không gian có từ trường, sao cho tiếp tuyến tại mỗi điểm có hướng trùng với hướng của từ trường tại điểm đó.

Quy ước: Chiều của đường sức từ tại một điểm là chiều của từ trường tại điểm đó.

Bài 3 trang 124 SGK Vật lí 11

Đề bài

So sánh các tính chất của đường sức điện và đường sức từ.

Lời giải chi tiết

- Giống nhau về hình thức:

+ Qua mỗi điểm trong không gian chỉ vẽ được một đường sức từ. Đối với điện trường, qua mỗi điểm trong điện trường có một đường sức điện và chỉ một mà thôi.

Bài 4 trang 124 SGK Vật lí 11

Đề bài

So sánh bản chất của điện trường và từ trường. 

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Sử dụng định nghĩa về điện trường và từ trường:

+ Điện trường là các dạng vật chất tồn tại xung quanh hạt mang điện và tác dụng lực điện lên các hạt mang điện tích khác đặt trong nó.

+ Từ trường là một dạng vật chất, mà biểu hiện cụ thể là sự xuất hiện lực từ tác dụng lên một nam châm hay một dòng điện đặt trong khoảng không gian có từ trường.

Lời giải chi tiết

Bài 5 trang 124 SGK Vật lí 11

Đề bài

Phát biểu nào sau đây là sai? 

Lực từ là lực tương tác

A. Giữa hai nam châm.

B. Giữa hai điện tích đứng yên.

C. Giữa hai dòng điện.

D. Giữa một nam châm và một dòng điện.

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Vận dụng định nghĩa về tương tác từ và lực từ:

+ Tương tác giữa nam châm với nam châm, dòng điện với dòng điện, nam châm với dòng điện là tương tác từ

+ Lực tương tác giữa nam châm với nam châm, dòng điện với dòng điện, nam châm với dòng điện là lực từ

Bài 6 trang 124 SGK Vật lí 11

Đề bài

Phát biểu nào sau đây là đúng?

Từ trường không tương tác với

A. Các điện tích chuyển động.

B. Các điện tích đứng yên.

C. Nam châm đứng yên.

D. Nam châm chuyển động.

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Vận dụng định nghĩa về tương tác từ, lực từ và từ trường

+ Tương tác giữa nam châm với nam châm, dòng điện với dòng điện, nam châm với dòng điện là tương tác từ

+ Lực tương tác giữa nam châm với nam châm, dòng điện với dòng điện, nam châm với dòng điện là lực từ

Bài 7 trang 124 SGK Vật lí 11

Đề bài

Đặt một kim nam châm nhỏ trên mặt phẳng vuông góc với một dòng điện thẳng. Khi cân bằng kim nam châm đó sẽ nằm theo hướng nào ?

Lời giải chi tiết

Khi cân bằng, kim nam châm nhỏ nằm cân bằng dọc theo hướng một đường sức từ của dòng điện thẳng.

Giải bài 7 - SGK vật lí 11 trang 124

Bài 8 trang 124 SGK Vật lí 11

Đề bài

Hai kim nam châm nhỏ đặt xa các dòng điện và các nam châm khác; đường nối hai trọng tâm của chúng nằm theo hướng nam - Bắc. Khi cân bằng, hướng của hai kim nam châm đó sẽ như thế nào ?

Lời giải chi tiết

Nếu từ trường trái đất mạnh hơn từ trường của kim nam châm thì kim nam châm chịu tác dụng của từ trường Trái Đất => Hai kim nam châm sẽ sắp xếp lần lượt theo hướng Nam – Bắc.


Giải các môn học khác

Bình luận

CHƯƠNG I. ĐIỆN TÍCH. ĐIỆN TRƯỜNG

CHƯƠNG II. DÒNG ĐIỆN KHÔNG ĐỔI

CHƯƠNG III. DÒNG ĐIỆN TRONG CÁC MÔI TRƯỜNG

ĐỀ THI HỌC KÌ 1 MỚI NHẤT CÓ LỜI GIẢI

  • Đề thi học kì 1 của các trường có lời giải – Mới nhất
  • Đề ôn tập học kì 1 – Có đáp án và lời giải

CHƯƠNG IV. TỪ TRƯỜNG

CHƯƠNG V. CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ

CHƯƠNG VI. KHÚC XẠ ÁNH SÁNG

CHƯƠNG VII. MẮT. CÁC DỤNG CỤ QUANG

ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ 2 (ĐỀ THI HỌC KÌ 2) - VẬT LÍ 11