Tràng Giang - Huy Cận

Xemloigiai.net giới thiệu bài soạn chi tiết cho bài Tràng Giang - Huy Cận, Tuần 22, Ngữ văn lớp 11 chi tiết, Tập 2

Bố cục: 2 phần

- Ba khổ thơ đầu: Bức tranh thiên nhiên và tâm trạng của nhà thơ.

- Hai khổ thơ cuối : Tình yêu quê hương, đất nước thầm kín, sâu sắc.

Nội dung chính

Qua bài thơ mới mang vẻ đẹp cổ điển, Huy Cận đã bộc lộ nỗi sầu của một "cái tôi" cô đơn trước thiên nhiên rộng lớn, trong đó thấm đượm tình người, tình đời, lòng yêu nước thầm kín mà tha thiết.

Bài Tập / Bài Soạn:

Câu 1 trang 30 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Anh (chị) hiểu thế nào về câu thơ đề từ Bâng khuâng trời rộng nhớ sông dài? Đề từ đó có mối liên hệ gì với bức tranh thiên nhiên và tâm trạng của tác giả trong bài thơ?

Lời giải chi tiết:

“Bâng khuâng trời rộng nhớ sông dài”

- Bâng khuâng: thể hiện được nỗi lòng của nhà thơ, thấy mênh mông, vô định, khó tả nổi cảm xúc trước không gian rộng lớn

- Trời rộng, được nhân hóa “nhớ sông dài” cũng chính là ẩn dụ nỗi nhớ của nhà thơ

Xem thêm về Câu 1 trang 30 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Câu 2 trang 30 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Nêu cảm nghĩ về âm điệu chung của toàn bài thơ.

Lời giải chi tiết:

- Âm hưởng chung của bài thơ là âm điệu buồn, vừa dư vang vừa sâu lắng. Đó là nỗi buồn sầu ngấm sâu trong lòng tạo vật và trong tâm hồn nhà thơ. Âm điệu đó còn được tạo nên bởi nhịp điệu và thanh điệu của thể thơ thất ngôn.

- Nhịp thơ chủ yếu của bài là nhịp 2/2/3, đôi chỗ là 4/3 hoặc 2/5. Nhịp thơ đều, chậm gợi nỗi buồn sầu mênh mang.

Xem thêm về Câu 2 trang 30 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Câu 3 trang 30 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Vì sao nói bức tranh thiên nhiên trong bài thơ in đậm màu sắc cổ điển mà vẫn gần gũi, thân thuộc?

Lời giải chi tiết:

Bức tranh thiên nhiên trong bài vừa cổ điển vừa gần gũi, thân thuộc:

- Màu sắc cổ điển:

+ Đề tài quen thuộc: thiên nhiên (cảm hứng về dòng sông).

+ Hình ảnh ước lệ, tượng trưng, quen thuộc: dòng sông, con thuyền cánh chim, mây, núi, khói hoàng hôn.

Xem thêm về Câu 3 trang 30 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Câu 4 trang 30 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Tình yêu thiên nhiên ở đây có thấm đượm lòng yêu nước thầm kín không? Vì sao?

Lời giải chi tiết:

Tình yêu thiên nhiên trong bài thấm đượm lòng yêu nước thầm kín:

- Yêu thiên nhiên:

+ Bức tranh thiên nhiên tuy buồn vắng, rợn ngợp nhưng cũng rất đỗi thơ mộng, đẹp đẽ.

+ Ẩn chứa tấm lòng thiết tha của nhà thơ với dòng sông quê hương đất nước.

Xem thêm về Câu 4 trang 30 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Câu 5 trang 30 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Phân tích những đặc sắc nghệ thuật của bài thơ (thể thơ thất ngôn, thủ pháp tương phản, các từ láy, các biện pháp tu từ,...)

Lời giải chi tiết:

Tràng giang có nhiều nét đặc sắc về nghệ thuật:

- Thể thơ thất ngôn trang nghiêm, cổ kính với cách ngắt nhịp quen thuộc (4/3) tạo nên sự cân đối, hài hoà. Thủ pháp tương phản được sử dụng triệt để: hữu hạn / vô hạn; nhỏ bé / lớn lao; không / có,...

Xem thêm về Câu 5 trang 30 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Câu 1 trang 30 SGK Ngữ Văn 11 Tập 2 - Luyện tập

Cách cảm nhận về không gian và thời gian trong bài thơ này có gì đáng chú ý?

Trả lời:

Tràng giang khắc hoạ một không gian rộng lớn. Tất cả các chiều của không gian đều có xu hướng "mở ra" không giới hạn, tất cả thấm sâu nỗi buồn nhân thế, nỗi buồn cô đơn của nhà thơ: Không gian của dòng sông sóng nước mênh mang như đang chảy về vô tận, rồi từ chiều dọc không gian mở ra chiều ngang, lan toả đôi bờ, không gian vũ trụ mở ra bầu trời sâu chót vót.