Dọn về làng - Nông Quốc Chấn

* Cuộc sống gian khổ của nhân dân Cao - Bắc - Lạng:

- Nỗi thống khổ của nhân dân được diễn đạt rất cụ thể bằng những từ ngữ, hình ảnh gần gũi với đời sống sinh hoạt của người dân tộc miền núi.

          Mấy năm...: thời gian kéo dài.

Quên tết... quên rằm...

       Chạy hết núi khe, cay đắng...

  Lán sụp, núi khe, vắt bám

- Mẹ địu em chạy, con sau lưng tay dắt bà, vai đầy tay nải,...

=> Cuộc sống yên ấm bị đảo lộn, nhà cửa tan hoang, gia đình li tán, cơ cực.

* Màu sắc dân tộc được biểu hiện qua cách dùng hình ảnh của tác giả:

- Lối nói giàu hình ảnh: bắt sống hàng đàn, người đông như kiến, súng đầy như củi,…

- Từ ngữ mộc mạc, tự nhiên,

- Lối biểu đạt thể hiện rõ tâm hồn chất phác và tấm lòng yêu bản làng sâu nặng của người dân miền núi: Không ai chống gậy khi bà cụ qua đời, Băm xương thịt mày, tao mới hả!, Từ nay không ngập cỏ lối đi/…/Ruộng sẽ không thành nơi máu chảy từng vũng, Đuổi hết nó đi con sẽ về trông mẹ.