Tràng giang - Huy Cận

- Ý nghĩa của câu đề từ (Bâng khuâng trời rộng nhớ sông dài): 

  + Mở ra không gian vũ trụ khoáng đạt với nhiều chiều kích (rộng, dài) của các đối tượng lớn lao (trời, sông).

  + Trời và sông bị ở hoàn cảnh xa cách thấm đẫm nỗi nhung nhớ, bâng khuâng.

- Câu đề từ thâu tóm tinh thần của toàn bài thơ:

  + Cảm hứng thiên nhiên sông nước

  +Tâm trạng bâng khuâng, sầu nhớ của con người.

Bức tranh thiên nhiên trong bài vừa cổ điển vừa gần gũi, thân thuộc:

- Màu sắc cổ điển:

  + Đề tài quen thuộc: thiên nhiên (cảm hứng về dòng sông).

  + Hình ảnh ước lệ, tượng trưng, quen thuộc: dòng sông, con thuyền cánh chim, mây, núi, khói hoàng hôn.

  + Phong vị Đường thi: nhịp thơ 4/3, thể thơ thất ngôn, bút pháp tả cảnh ngụ tình, sử dụng thi liệu cổ, nhiều từ Hán Việt cổ kính, tâm thế sầu muộn của con người bé nhỏ trước không gian bao la rợn ngợp...

- Màu sắc hiện đại, gần gũi, thân thuộc:

Đặc sắc nghệ thuật trong bài thơ:

- Thể thơ thất ngôn được sử dụng nhuần nhuyễn với cách ngắt nhịp, gieo vần, đăng đối hài hòa, tròn trịa.

- Thủ pháp tương phản: thuyền về nước lại, nắng xuống trời lên, sông dài trời rộng, cánh chim nhỏ bé – bóng chiều mênh mông → vừa gợi sự chia cách (những động từ ngược hướng đi kèm), vừa gợi không gian rợn ngợp đa chiều kích của vũ trụ, từ đó nhấn mạnh sự bé nhỏ, lạc lõng của con người.

- Hệ thống từ láy: tràng giang, điệp điệp, song song, đìu hiu, lớp lớp, dợn dợn… tạo âm điệu triền miên như những con sóng.

- Câu thơ cuối: "Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà" gợi nhớ hai câu thơ của Thôi Hiệu trong bài Hoàng Hạc lâu:

   Nhật mộ hương quan hà xứ thị?

      Yên ba giang thượng sử nhân sầu.

        (Quê hương khuất bóng hoàng hôn,

             Trên sông khói sóng cho buồn lòng ai?)

            (Tản Đà dịch)