Bài 1. Chuyển động cơ

Lý thuyết và bài tập cho Bài 1. Chuyển động cơ, chương 1, Vật lí 10

CHUYỂN ĐỘNG CƠ

I. Chất điểm – chuyển động cơ

1. Chất điểm: Một vật chuyển động được coi là một chất điểm nếu kích thước của nó rất nhỏ so với độ dài đường đi. Chất điểm có khối lượng là khối lượng của vật.

2. Chuyển động cơ: Chuyển động cơ của một vật (gọi tắt là chuyển động) là sự thay đổi vị trí của vật đó so với các vật khác theo thời gian.

Bài Tập / Bài Soạn: 

Câu C1 trang 8 SGK Vật lý 10

Đề bài

Cho biết (một cách gần đúng):

- Đường kính của Mặt Trời : 1 400 000 km.

- Đường kính của Trái Đất : 12 800 km.

- Khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời : 150 000 000 km.

a) Nếu vẽ đường đi của Trái Đất quanh Mặt Trời là một đường tròn, đường kính 15 cm thì hình vẽ Trái Đất và Mặt Trời sẽ là những đường tròn có đường kính bao nhiêu xentimet?

b) Có thể coi Trái Đất như một chất điểm trong hệ Mặt Trời được không ?

Lời giải chi tiết

Câu C2 trang 9 SGK Vật lý 10

Đề bài

Có thể lấy vật nào làm mốc để xác định vị trí một chiếc tàu thủy đang chạy trên sông?

Lời giải chi tiết

Vật làm mốc là một vật bất kì, đứng yên trên bờ sông hoặc dưới sông. 

Ví dụ: cây bên bờ sông,nhà cửa,...

Câu C3 trang 9 SGK Vật lý 10

Đề bài

Hãy cho biết các tọa độ của điểm M nằm chính giữa một bức tường hình chữ nhật ABCD có cạnh \(AB = 5 m\), và cạnh \(AD = 4 m\) (Hình 1.4). Lấy trục Ox dọc theo AB, trục Oy dọc theo AD. 

Lời giải chi tiết

Điểm M nằm chính giữa một bức tường hình chữ nhật ABCD => M là giao điểm hai đường chéo hình chữ nhật.

Vậy tọa độ điểm M là:

\(x_M=\dfrac{AB}{2} = \dfrac{5}{2}=2,5 m\) và \(y_M = \dfrac{AD}{2}=\dfrac{4}{2}=2 m\)

=> \(M(2,5;2)\)

Câu C4 trang 10 SGK Vật lý 10

Đề bài

Cho bảng giờ tàu (bảng 1.1), Hãy tính xem đoàn tàu chạy từ ga Hà Nội đến ga Sài Gòn trong bao lâu?

Bảng giờ tàu

Hà Nội

Nam Định

Thanh Hóa

Vinh

Đồng Hới

Đông Hà

Huế

Đà Nẵng

19h 00'

20h 56'

22h 31'

0h 53'

4h 42'

6h 44'

8h 05'

10h 54'

Tam Kỳ

Quảng Ngãi

Diêu Trì

Tuy Hòa

Bài 1 trang 11 SGK Vật lí 10

Đề bài

Chất điểm là gì?

Lời giải chi tiết

Một vật chuyển động được coi là một chất điểm nếu kích thước của nó rất nhỏ so với độ dài đường đi (hoặc so với khoảng cách mà ta đề cập đến)

Bài 2 trang 11 SGK Vật lí 10

Đề bài

Nêu cách xác định vị trí của một ô tô trên quốc lộ.

Lời giải chi tiết

Dựa vào cột cây số trên quốc lộ: khi ôtô đến cột cây số, ta sẽ biết vị trí ô tô cách mốc (địa điểm sẽ đến ) còn bao nhiêu km.

Bài 3 trang 11 SGK Vật lí 10

Đề bài

Nêu các cách xác định vị trí của một vật trên một mặt phẳng. 

Lời giải chi tiết

Để xác định vị trí của một vật, ta cần:

+ Chọn một điểm ( một vật) cố định làm mốc.

+ Một hệ trục gồm Ox và Oy vuông góc với nhau, gắn với vật mốc.

+ Chiếu vuông góc điểm vị trí vật xuống hai trục Ox và Oy.

Vị trí của vật trên mặt phẳng được xác định bằng hai tọa độ x và y.

Trường hợp đã biết rõ quỹ đạo thì chỉ cần một vật làm mốc và một chiều dương trên quỹ đạo đó. 

Bài 4 trang 11 SGK Vật lí 10

Đề bài

Phân biệt hệ tọa độ và hệ quy chiếu.

Lời giải chi tiết

- Hệ tọa độ gồm vật làm mốc, các trục tọa độ Ox, Oy, Oz. Hệ tọa độ giúp ta xác định được vị trí của vật.

- Hệ quy chiếu bao gồm hệ tọa độ, mốc thời gian và đồng hồ. Hệ quy chiếu giúp ta không những xác định được vị trí của vật mà còn xác định được cả thời gian của chuyển động.

Bài 5 trang 11 SGK Vật lí 10

Đề bài

Trường hợp nào dưới đây có thể coi vật là chất điểm?

A. Trái Đất trong chuyển động tự quay quanh mình nó.

B. Hai hòn bi lúc va chạm với nhau.

C. Người nhảy cầu lúc đang rơi xuống nước.

D. Giọt nước mưa lúc đang rơi.

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Vận dụng định nghĩa về chất điểm: Một vật chuyển động được coi là một chất điểm nếu kích thước của nó rất nhỏ so với độ dài đường đi (hoặc so với những khoảng cách mà ta đề cập đến).

Lời giải chi tiết

Bài 6 trang 11 SGK Vật lí 10

Đề bài

Một người chỉ cho một người khách du lịch như sau: " Ông hãy đi dọc theo phố này đến một bờ hồ lớn. Đứng tại đó, nhìn sang bên kia hồ theo hướng Tây Bắc, ông sẽ thấy tòa nhà của khách sạn S". Người chỉ đường đã xác định vị trí của khách sạn S theo cách nào?

A. Cách dùng đường đi và vật làm mốc.

B. Cách dùng các trục tọa độ.

C. Dùng cả hai cách A và B.

D. Không dùng cả hai cách A và B.

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Sử dụng lí thuyết về cách xác định vị trí của vật trong không gian.

Bài 7 trang 11 SGK Vật lí 10

Đề bài

Trong các cách chọn hệ trục tọa độ và mốc thời gian dưới đây, cách nào thích hợp nhất để xác định vị trí của một máy bay đang bay trên đường dài?

A. Khoảng cách đến ba sân bay lớn; t = 0 là lúc máy bay cất cánh.

B. Khoảng cách đến ba sân bay lớn; t = 0 là 0 giờ quốc tế.

C. Kinh độ, vĩ độ địa lí và độ cao của máy bay; t = 0 là lúc máy bay cất cánh.

D. Kinh độ, vĩ độ địa lí và độ cao của máy bay; t = 0 là 0 giờ quốc tế.

Lời giải chi tiết

Đáp án D.

Bài 8 trang 11 SGK Vật lí 10

Đề bài

Để xác định vị trí của một tàu biển giữa đại dương, người ta dùng những tọa độ nào?

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Sử dụng lí thuyết về cách xác định vị trí của vật trong không gian.

Lời giải chi tiết

Để xác định vị trí của một vật trên một mặt phẳng, người ta dùng hệ trục tọa độ gồm 2 trục Ox và Oy vuông góc với nhau.

=> Để xác định vị trí của một tàu biển giữa đại dương, người ta dùng kinh độ và vĩ độ (người ta dùng trục Ox là vĩ độ, trục Oy là kinh độ của tàu).

Bài 9 trang 11 SGK Vật lí 10

Đề bài

Nếu lấy mốc thời gian là lúc 5 giờ 15 phút thì sau ít nhất bao lâu kim phút đuổi kịp kim giờ ?

Lời giải chi tiết

Sử dụng đơn vị đo góc là rad (ra-đi-an): π (rad) ứng với 180o, 1 vòng tương ứng với góc 2π (rad).

- Vòng tròn chia làm 12 khoảng. Mỗi khoảng ứng với cung: \(\displaystyle{{2\pi } \over {12}} = {\pi  \over 6}rad\)

Trong 1 giờ kim phút quay được 1 vòng = 2π, kim giờ quay được một góc bằng:

\(\displaystyle{{2\pi } \over {12}} = {\pi  \over 6}rad\)


Giải các môn học khác

Bình luận

CHƯƠNG I. ĐỘNG HỌC CHẤT ĐIỂM - VẬT LÍ 10

CHƯƠNG II. ĐỘNG LỰC HỌC CHẤT ĐIỂM

CHƯƠNG III. CÂN BẰNG VÀ CHUYỂN ĐỘNG CỦA VẬT RẮN

ĐỀ THI HỌC KÌ 1 MỚI NHẤT CÓ LỜI GIẢI

CHƯƠNG IV. CÁC ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN

CHƯƠNG V. CHẤT KHÍ

CHƯƠNG VI. CƠ SỞ CỦA NHIỆT ĐỘNG LỰC HỌC

CHƯƠNG VII. CHẤT RẮN VÀ CHẤT LỎNG. SỰ CHUYỂN THỂ

ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ 2 (ĐỀ THI HỌC KÌ 2) - VẬT LÍ 10

  • Đề thi học kì 2 của các trường có lời giải – Mới nhất