Từ đồng nghĩa - Ngữ văn lớp 7 - Tập 1

Đọc lại bản dịch thơ Xa ngắm thác núi Lư của Tương Như. Dựa vào kiến thức đã học ở bậc Tiểu học, hãy tìm các từ đồng nghĩa với mỗi từ: rọi, trông.

Trả lời:

rọi: chiếu

trông: nhìn, ngắm, ngó, dòm, liếc...

So sánh nghĩa của từ quả và trái trong hai ví dụ sau:

- Rủ nhau xuống bể mò cua,

Đem về nấu quả mơ chua trên rừng

(Trần Tuấn Khải)

- Chim xanh ăn trái xoài xanh,

Ăn no tắm mát đậu cành cây đa.

(Ca dao)

Trả lời:

Nghĩa của quả và trái giống nhau

Thử thay các từ đồng nghĩa quả và trái, bỏ mạng và hi sinh trong các ví dụ ở mục II cho nhau.

Trả lời:

- Ta thấy: quả và trái có thể thay cho nhau nhưng bỏ mạng và hi sinh không thể thay cho nhau được.

- Nhận xét: Từ đồng nghĩa hoàn toàn có thể thay cho nhau nhưng từ đồng nghĩa không hoàn toàn không thể thay cho nhau được.

Tìm từ Hán Việt đồng nghĩa với các từ sau:

Lời giải chi tiết:

- gan dạ - can đảm

- nhà thơ - thi sĩ

- mổ xẻ - giải phẫu

- của cải - tài sản

- nước ngoài - ngoại quốc

- chó biển - hải cẩu

Tìm một số từ địa phương đồng nghĩa với từ toàn dân (phổ thông)

Lời giải chi tiết:

heo - lợn

bắp - ngô

muỗng - thìa

khoai mì - sắn

chén - bát

Phân biệt nghĩa của các từ trong nhóm từ đồng nghĩa

Lời giải chi tiết:

-  ăn, xơi, chén:

Nghĩa chung của ba từ này là tự cho thức ăn nuôi sống vào cơ thể.

Nét nghĩa riêng của mỗi từ:

Ăn: sắc thái bình thường

Xơi: sắc thái lịch sự, xã giao

Chén: sắc thái thân mật, thông tục

- cho, tặng, biếu:

Nghĩa chung của ba từ này là trao cái gì cho ai trọn quyền sử dụng mà không đòi hay đổi lại một cái gì cả.

Nét nghĩa riêng của mỗi từ:

Câu có thể dùng hai từ đồng nghĩa thay thế nhau và câu chỉ dùng một trong hai từ đồng nghĩa đó

Lời giải chi tiết:

a) đối xử, đối đãi:

- Nó đối đãi / đối xử tử tế với mọi người xung quanh nên ai cũng mến nó.

- Mọi người đều bất bình trước thái độ đối xử của nó đối với trẻ em.

b) trọng đại, to lớn:

- Cuộc Cách mạng tháng Tám có ý nghĩa trọng đại / to lớn đối với vận mệnh dân tộc.

- Ông ta thân hình to lớn như hộ pháp.

Chữa các từ dùng sai (in đậm) trong các câu dưới đây:

- Ông bà cha mẹ đã lao động vất vả, tạo ra thành quả để con cháu đời sau hưởng lạc.

- Trong xã hội ta, không ít người sống ích kỉ, không giúp đỡ bao che cho người khác.

- Câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” đã giảng dạy cho chúng ta lòng biết ơn đối với thế hệ cha anh.

- Phòng tranh có trình bày nhiều bức tranh của các họa sĩ nổi tiếng.

Lời giải chi tiết: