a.
Các văn bản thuyết minh vừa học sử dụng:
- Những tri thức về tự nhiên (Địa lí, Sinh học…).
- Những tri thức về xã hội (Văn hoá, Lịch sử…).
b. Để có được những tri thức đó chúng ta phải quan sát, học tập, tích lũy kiến thức.
c. Không thể chỉ sử dụng trí tưởng tượng, phán đoán, suy luận làm phương thức xây dựng văn bản thuyết minh.
a. Phương pháp nêu định nghĩa, giải thích
- Các câu trên đều có từ "là" - từ biểu thị nhận định mang tính định nghĩa, giải thích.
- Phần vị ngữ sau từ "là" thường nêu những kiến thức khái quát về bản chất, đặc trưng, tính chất của đối tượng đứng trước từ "là".
- Trong văn bản thuyết minh, những loại câu văn định nghĩa, giải thích này đóng vai trò nêu vấn đề, đưa ra nội dung cần thuyết minh.
b. Phương pháp liệt kê
Phạm vi tìm hiểu vấn đề:
- Kiến thức y học:
+ Khói thuốc chứa nhiều chất độc.
+ Vòm họng, phế quản, nang phổi bị chất hắc ín trong khói thuốc làm tê liệt.
+ Khói thuốc gây ho hen viêm phế quản.
+ Trong khói thuốc lá có chất đi-o-xin… giảm sút sức khỏe con người.
+ Khói thuốc ung thư vòm họng, ung thư phổi.
+ Chất ni-co-tin trong thuốc lá làm huyết áp tăng cao, tắc động mạch, nhồi máu cơ tim.
- Sự hiểu biết về tâm lí xã hội, sự quan tâm tới vấn đề xã hội:
+ Bệnh viêm phế quản… hại sức khỏe cộng đồng.
- Tác giả sử dụng nhiều phương pháp thuyết minh trong bài viết:
+ So sánh.
+ Đối chiếu
+ Nêu số liệu
+ Phân tích từng tác hại.
Văn bản thuyết minh Ngã ba Đồng Lộc
- Kiến thức:
+ Vị trí địa lý của Ngã ba Đồng Lộc.
+ Về tập thể 10 cô gái thanh niên xung phong làm nhiệm vụ san lấp hố bom, đào hầm, đảm bảo an toàn giao thông.
+ Cô gái La Thị Tám đầy nhiệt tình cách mạng, dũng cảm và mưu trí.
- Phương pháp thuyết minh:
+ Liệt kê: kể tên việc làm của 10 cô gái thanh niên xung phong.
+ Phương pháp nêu ví dụ: "ba lần bị bom nổ vui lấp… giao thông thông suốt".
+ Phương pháp dùng số liệu: "Ngày 24/7/ 1968… hơi thở cuối cùng".
Sự phân loại của lớp trưởng là hợp lý vì chỉ có 3 nguyên nhân dẫn tới việc học yếu trong lớp:
- Có điều kiện học tốt nhưng ham chơi nên học yếu
- Gia đình khó khăn, thường bỏ học, đến lớp chậm nên học yếu.
- Kiến thức yếu, tiếp thu chậm nên học yếu.
- Bạn chốt vấn đề bằng việc nêu ra ý tưởng giúp đỡ các bạn học yếu.