Bài 10. Đặc trưng vật lí của âm

Lý thuyết và bài tập bài 10: Đặc trưng vật lí của âm, chương II, Vật lý 12

ĐẶC TRƯNG VẬT LÍ CỦA ÂM

1. Sóng âm là những sóng cơ truyền trong môi trường khí, lỏng, rắn. 

2.

- Nguồn âm là các vật dao động. Tần số dao động của nguồn cũng là tần số của sóng âm.

- Trong mỗi môi trường, âm truyền với một tốc độ xác định.

3. Phân loại: 

- Âm nghe được(âm thanh): Là những sóng âm gây ra cảm giác âm với màng nhĩ, có tần số từ 16 Hz đến 20000 Hz.

Bài Tập / Bài Soạn: 

Câu C1 trang 50 sách giáo khoa Vật lý 12

Đề bài

Hãy chỉ ra bộ phận dao động phát ra âm trong các dụng cụ này

Lời giải chi tiết

Bộ phận dao động phát ra âm trong các dụng cụ:

- Đàn dây thì sợi dây đàn dao động phát ra âm.

- Ống sáo thì cột không khí dao động phát ra âm.

- Âm thoa thì hai nhánh âm thoa dao động phát ra âm.

Câu C2 trang 51 sách giáo khoa Vật lý 12

Đề bài

Thật ra, lúc trong chuông là chân không hoàn toàn, ta vẫn còn nghe thấy tiếng chuông rất nhỏ. Giải thích thế nào và chứng minh cách giải thích đó thế nào?

Lời giải chi tiết

Trong chuông là chân không hoàn toàn, ta vẫn nghe thấy tiếng chuông reo rất nhỏ là do âm còn truyền qua giá gắn chuông, bàn đặt chuông và hộp thủy tinh rồi truyền qua không khí đến tai ta.

Nếu ta đặt chuông lên tấm nhựa xốp, mềm cách âm đối với bàn thì âm nghe sẽ giảm. Nếu tấm nhựa xốp cách âm tốt thì tai ta sẽ không còn nghe nữa.

Câu C3 trang 52 sách giáo khoa Vật lý 12

Đề bài

Hãy nêu một vài dẫn chứng chứng tỏ rằng âm truyền với một tốc độ hữu hạn.

Lời giải chi tiết

- Khi trời mưa giông, ta thấy tia chớp chói sáng sau khoảng thời gian khá lâu mới nghe tiếng sấm.

- Người đánh kẻng ở xa, từ 150m đến 200m, ta thấy dùi đánh vào kẻng sau mỗi khoảng thời gian khá lâu mới nghe tiếng kẻng.

Bài 1 trang 55 sách giáo khoa Vật lí 12

Đề bài

Hạ âm và siêu âm có cùng bản chất không?

Lời giải chi tiết

Có cùng bản chất là sóng cơ học, nhưng khác nhau về tần số.

Bài 2 trang 55 sách giáo khoa Vật lí 12

Đề bài

Sóng âm là gì?

Lời giải chi tiết

Sóng âm là sóng cơ truyền trong các môi trường rắn, lỏng, khí.

Bài 3 trang 55 sách giáo khoa Vật lí 12

Đề bài

Nhạc âm là gì?

Lời giải chi tiết

Nhạc âm là những âm có tần số xác định thường do các nhạc cụ phát ra.

Bài 4 trang 55 sách giáo khoa Vật lí 12

Đề bài

Trong ba môi trường rắn, lỏng và khí, âm truyền nhanh nhất trong môi trường nào, chậm nhất trong môi trường nào?

Lời giải chi tiết

Nhanh nhất trong chất rắn, chậm nhất trong chất khí.

Bài 5 trang 55 sách giáo khoa Vật lí 12

Đề bài

Cường độ âm được đo bằng gì?

Lời giải chi tiết

Cường độ âm I tại một điểm là đại lượng đo bằng lượng năng lượng mà sóng âm tải qua một đơn vị diện tích đặt tại điểm đó, vuông góc với phương truyền sóng trong một đơn vị thời gian: I = Et.S = PS.

Đơn vị cường độ âm là oát trên mét vuông kí hiệu là \(W/m^2\)

Bài 6 trang 55 sách giáo khoa Vật lí 12

Đề bài

Chọn câu đúng.

Siêu âm là âm

A. có tần số lớn.

B. có cường độ rất lớn.

C. có tần số trên 20000 Hz.

D. truyền trong mọi môi trường nhanh hơn âm.

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Sử dụng lý thuyết về hạ âm, âm nghe được và siêu âm.

Lời giải chi tiết

Ta có, siêu âm là âm có tần số trên \(20000Hz\)

Đáp án C.

Bài 7 trang 55 sách giáo khoa Vật lí 12

Đề bài

Chọn câu đúng.

Cường độ âm được đo bằng

A. oát trên mét vuông.

B. oát.

C. niutơn trên mét vuông.

D. niutơn trên mét.

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Đơn vị cường độ âm là Oát trên mét vuông ký hiệu là W/m2

Lời giải chi tiết

Cường độ âm I tại một điểm là đại lượng đo bằng được đo bằng lượng năng lượng mà sóng âm tải qua một đơn vị diện tích đặt tại điểm đó, vuông góc với phương truyền sóng trong một đơn vị thời gian.

Bài 8 trang 55 sách giáo khoa Vật lí 12

Đề bài

Một lá thép dao động với chu kì \(T = 80 ms\). Âm do nó phát ra có nghe được không ?

Phương pháp giải - Xem chi tiết

+ Sử dụng biểu thức tính tần số \(f=\dfrac{1}{T}\)

+ Âm nghe được (âm thanh) có tần số từ \(16 Hz\) đến \(20 000 Hz\) 

Lời giải chi tiết

Tần số âm  \(f=\dfrac{1}{T}=\dfrac{1}{80.10^{-3}}=12,5 Hz < 16Hz\).

Vậy âm này là hạ âm => không nghe thấy được.

Bài 9 trang 55 sách giáo khoa Vật lí 12

Đề bài

Một siêu âm có tần số 1 MHz sử dụng bảng 10.1, hãy tính bước sóng của siêu âm này trong không khí ở 00C và trong nước ở 150C.

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Áp dụng công thức tính bước sóng \(\lambda =\dfrac{v}{f}\) cho các trường hợp siêu âm này trong không khí ở 00C và trong nước ở 150C.

Lời giải chi tiết

Theo bảng 10.1, vận tốc âm trong không khí ở 00C là v = 331 m/s, trong nước ở 150C là v’ = 1500(m/s).

Bài 10 trang 55 sách giáo khoa Vật lí 12

Đề bài

Để đo tốc độ âm trong gang, nhà vật lí Pháp Bi-ô đã dùng một ống bằng gang dài \(951,25m\). Một người đập một nhát búa vào một đầu ống gang, một người ở đầu kia nghe thấy hai tiếng gõ, một truyền qua gang và một truyền qua không khí trong ống gang; hai tiếng ấy cách nhau \(2,5s\). Biết tốc độ âm trong không khí là \(340 m/s\), hãy tính tốc độ âm trong gang.

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Sử dụng biểu thức tính thời gian: \(t = \dfrac{s}{v}\)

Lời giải chi tiết

Ta có:


Giải các môn học khác

Bình luận

CHƯƠNG I. DAO ĐỘNG CƠ

CHƯƠNG II. SÓNG CƠ VÀ SÓNG ÂM

CHƯƠNG III. DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU

ĐỀ THI HỌC KÌ 1 MỚI NHẤT CÓ LỜI GIẢI

  • Đề ôn tập học kì 1 – Có đáp án và lời giải
  • Đề thi học kì 1 của các trường có lời giải – Mới nhất

CHƯƠNG IV. DAO ĐỘNG VÀ SÓNG ĐIỆN TỪ

CHƯƠNG V. SÓNG ÁNH SÁNG

CHƯƠNG VI. LƯỢNG TỬ ÁNH SÁNG

CHƯƠNG VII. HẠT NHÂN NGUYÊN TỬ

CHƯƠNG VIII. TỪ VI MÔ ĐẾN VĨ MÔ

ĐỀ THI HỌC KÌ 2 MỚI NHẤT CÓ LỜI GIẢI

  • Đề thi học kì 2 của các trường có lời giải – Mới nhất

ĐỀ THI THỬ THPT QUỐC GIA MÔN VẬT LÍ