Vịnh khoa thi Hương - Ngữ văn lớp 11 - Tập 1

Nhà nước ba năm mở một khoa

Trường Nam thi lẫn với trường Hà

- "Nhà nước": chi triều đình phong kiến. Tác giả không sử dụng từ triều đình

=> Thể hiện thái độ mỉa mai, châm biếm.

- Theo lệ thường dưới thời phong kiến, cứ ba năm có một khoa thi hương. 

- Trường Nam: trường thi ở Nam Định

- Trường Hà: trường thi ở Hà Nội

=> Điều khác thường: "Trường Nam thi lẫn với trường Hà". Từ "lẫn" gợi quang cảnh bát nháo, lẫn lộn của trường thi, mất đi sự nghiêm túc của các kì thì xưa. 

    Lọng cắm rợp trời quan sứ đến

    Váy lê quét đất mụ đầm ra

 - Hình ảnh:

+ Quan sứ: công sứ Nam Định, được tiếp đón trọng thể.

+ Mụ đầm: vợ quan sứ, ăn mặc diêm dúa, phô trương

=> Sự phô trương, hình thức, không đúng nghi lễ của một kì thi.

- Nghệ thuật đối: Lọng >< váy, trời >< đất, quan sứ >< mụ đầm

=> Thái độ mỉa mai, châm biếm hạ nhục bọn quan lại, thực dân.

=> Tất cả báo hiệu về một sự sa sút về chất lượng thi cử, bản chất của xã hội thực dân phong kiến.