Bài soạn văn siêu ngắn Nhưng nó phải bằng hai mày, Tuần 8, Soạn văn 10 siêu ngắn, tập 1
ND chính
Thấy được thái độ của nhân dân đối với bản chất tham nhũng của quan lại địa phương và tình cảnh bi hài của người lao động lâm vào việc kiện tụng trong xã hội Việt Nam xưa.
Lời nói kết thúc truyện sử dụng nghệ thuật chơi chữ độc đáo: Tao biết mày phải…nhưng nó lại phải…bằng hai mày.
- Từ phải chỉ tính chất được kết hợp với từ chỉ số lượng tạo ra nhận thức về sự bất hợp lí trong tư duy người nghe. Tuy vậy, điều này có vẻ hợp lí vì 10 đồng của Ngô gấp đôi 5 đồng của Cải đút lót thầy lí.
- Lời lí trưởng vừa vô lí (trong xử kiện) vừa hợp lí (trong mối quan hệ thực tế giữa các nhân vật). Câu nói thể hiện bản chất tham lam, nhũng nhiễu của lí trưởng.
- Cải và Ngô là những người lao động nghèo, đều mắc sai lầm là đi tìm công lí bằng cách thức tiêu cực (đút lót) nên đều mất tiền cho tên lí trưởng tham lam, xảo trá.
- Trong đó, Cải vừa mất tiền vừa thua kiện, hành vi tiêu cực đã làm anh trở nên thảm hại, anh vừa đáng thương vừa đáng trách.