Nghị luận vấn đề xã hội đặt ra trong tác phẩm văn học

Xemloigiai.net giới thiệu bài văn mẫu về Nghị luận vấn đề xã hội đặt ra trong tác phẩm văn học, Ngữ văn 12 (Văn mẫu 12)
Bài Tập / Bài Soạn: 

Nghị luận xã hội về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác

Đề bài

Từ Truyện cổ tích Tấm Cám, em hãy trình bày suy nghĩ của bản thân về sự tranh đấu giữa cái thiện vá cái ac trong cuộc sống.

Lời giải chi tiết

Vẻ đẹp của con người Việt Nam qua ca dao, dân ca

Ca dao không những là tiếng nói chứa đựng tâm tư, tình cảm của người lao động mà còn là những kho tàng kinh nghiệm sống quý giá của muôn đời. Đọc từng trang ca dao, chúng ta thấy hiện lên cuộc sống của người xưa trong sương mờ quá khứ. Trong đó, lời ăn tiếng nói của con người trong giao tiếp được người xưa coi trọng và hiển nhiên đó là một trong những chuẩn mực đức của con người.

Văn học có khả năng nhân đạo hóa con người

Văn học là trong những loại hình nghệ thuật có từ rất sớm, gắn bó thiết thực với đời sống tinh thần của con người ngay từ thuở xa xưa. Dù dưới hình thức nào thì nó vẫn là sự phản ánh thế giới khách quan qua thế giới chủ thể của nghệ sĩ…

Văn học có khả năng nhân đạo hóa con người

Văn học là trong những loại hình nghệ thuật có từ rất sớm, gắn bó thiết thực với đời sống tinh thần của con người ngay từ thuở xa xưa. Dù dưới hình thức nào thì nó vẫn là sự phản ánh thế giới khách quan qua thế giới chủ thể của nghệ sĩ…

Suy nghĩ của anh (chị) về việc giữ gìn bản sắc văn hoá

Bài mẫu

1. Mở bài

- Giới thiệu vấn đề cần nghị luận

2. Thân bài

- Khái quát nội dung tác phẩm

Suy nghĩ về trí và nhân - Ngữ Văn 12

Đề bài

Suy nghĩ về trí và nhân qua câu chuyện sau:

“Thầy Từ Lộ đến bái kiến đức Khổng Tử. Khổng Tử liền hỏi:

- Thế nào là người trí, thế nào là người nhân?

Tử Lộ thưa:

 - Người trí là người làm thế nào để cho người ta biết tới mình; người nhân là người làm thế nào để người ta yêu mình.

Khổng Tử khen:

- Người nói như vậy, chứng tỏ là người có học vấn.

Anh (chị) suy nghĩ gì về tình cảm quê hương - Ngữ Văn 12

Đề bài

Quê hương nếu ai không nhớ. Sẽ không lớn nổi thành người (Đỗ Trung Quân). Hai câu thơ trên gợi cho anh (chị) suy nghĩ gì về tinh cảm quê hương?

Lời giải chi tiết

Bày tỏ quan niệm của mình về vấn đề mà tác giả Thần Nhân Trung nêu trong Bài kí - Ngữ Văn 12

Đề bài

Bày tỏ quan niệm của mình về vấn đề mà tác giá Thần Nhân Trung nêu trong Bài kí để danh tiến sĩ khoa Nhâm Tuất, niên hiệu Đại thứ ba - 1442: "Hiền tài là nguyên khí của quốc gia, nguyên khí thịnh thì đất nước mạnh và ngày càng lớn, nguyên khí suy thì nước yếu và ngày càng xuống thấp".

Lời giải chi tiết

Đọc Nhật ký trong tù của Hồ Chí Minh, anh (chị) suy nghĩ gì về nghị lực của con người - Ngữ Văn 12

1. Mở bài

Ở Bác, ta thấy có sự hội tụ nhiều phẩm chất tiêu biểu của con người trong thời đại. Vừa rất truyền thống lại rất hiện đại. Vừa rất phương Đông nhưng cũng rất mới. Một trong những phẩm chất tiêu biểu là ý chí, nghị lực phi thường trong cuộc sống

2. Thân bài

a) Giới thiệu sơ lược về hoàn cảnh thời đại Bác sinh ra và lớn lên, ý chí cứu nước ở Bác.

- Đất nước bị đô hộ, lầm than dưới thời thực dân, nhiều nhà yêu nước, phong trào yêu nước xuất hiện, nhưng chưa thành công.

Ý nghĩa câu nói: "Hiền tài là nguyên khí của quốc gia" - Ngữ Văn 12

Bài 1:

“Hiền tài là nguyên khí của quốc gia, nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh, rồi lên cao, nguyên khí suy thì thế nước yếu, rồi xuống thấp”. Rõ ràng từ xưa ông cha ta đã từng quan niệm nguyên khí của quốc gia vừa là khát vọng, vừa là sức sống của dân tộc.

 Ngay từ khi còn nhỏ, mới cắp sách đến trường, tôi đã được các thầy cô dạy về lòng tự hào quê hương.

Lịch sử nhân loại, việc dùng người mỗi thời khác nhau tuỳ theo hoàn cảnh lịch sử, thời thế và vai trò, nhiệm vụ. Người chân chính có thực tài thật là hiếm hoi, cần phải biết tìm, biết trân trọng.

Nhà văn M.Goóc-ki cho rằng: "Văn học là nhân học". Hãy trình bày ý kiến của anh (chị) về quan niệm trên - Ngữ Văn 12

Trên đời này, ngoài con người ra, còn có hai điều rất khó hiểu và khó hiểu đúng. Đó là tình yêu và văn chương. Có ai dám nói rằng mình hiểu tình yêu và cũng có ai dám nói rằng mình định nghĩa được văn chương? Văn chương cũng như tình yêu vậy, có rất nhiều màu sắc. Chính vì thế nó không phải là những vật thể bất dịch có thể nắm bắt bằng tay, ngửi bằng mũi hay nhìn bằng mắt được. Người ta nói về văn chương nhiều lắm, đẹp lắm! Còn Goóc-ki, với ông: “Văn học là nhân học” - súc tích như bản chất của văn chương.

"Đất nước càng có nhiều nhân tài, đất nước càng hưng thịnh" - Mặc Tử. Anh (chị) hãy bình luận về ý kiến trên - Ngữ Văn 12

  Sự tồn tại và phát triển của một đất nước từ xưa đến nay đều do những nhân tài mà có được. Một đất nước hưng thịnh là do những nhân tài tạo nên. Chính vì vậy mà Mặc Tử (một nhà triết học xưa của Trung Quốc) đã nói: “Đất nước càng có nhiều nhân tài, đất nước càng hưng thịnh”.

"Luôn luôn hi vọng, không bao giờ được tuyệt vọng. Đó là bản chất của người có tâm hồn lớn" - G.FIobe. Anh (chị) hãy viết một bài văn ngắn bình luận về ý kiến trên - Ngữ Văn 12

 Trong cuộc đời, không phải ai trong chúng ta cũng gặp toàn những may mắn, những niềm vui, hạnh phúc mà ngược lại có khi ta gặp những điều cay đắng, đầy bất hạnh, khổ đau, đi từ thất bại này tới thất bại khác. Vậy điều gì có thể nuôi dưỡng cuộc sống chúng ta trong những thời điểm bi đát ấy? Đó là hi vọng. Chính vì vậy mà văn hào G.Flobe có một câu nói rất hay: "Luôn luôn hi vọng, không bao giờ được tuyệt vọng. Đó là bản chất của người có tâm hồn lớn”.

Anh (chị) hãy vận dụng kiến thức trong lịch sử, trong cuộc sống hàng ngày để khẳng định chân lí của câu tục ngữ: "Đoàn kết thì sống, chia rẽ thì chết" - Ngữ Văn 12

 Một bề dày lịch sử với những cuộc chiến tranh khốc liệt, với những khó khăn không tránh được khi dựng nước, với những con người chân chất luôn có nhau đã làm cho Việt Nam tuy nhỏ bé vẫn tồn tại, vẫn phát triển. Dải đất mang dáng hình tia chớp (ý thơ Trần Mạnh Hảo) thân thương của chúng ta đã tích lũy cho mình biết bao kinh nghiệm xương máu trong công cuộc xây dựng bảo vệ Tổ quôc. Và đặc biệt trong những kinh nghiệm đó tinh thần đoàn kết đã nổi lên trên tất cả. Nó đã được thể hiện qua câu tục ngữ rất hàm súc:

“Đoàn kết thì sống, chia rẽ thì chết”

Anh (chị) hãy trình bày quan điểm của mình về giá trị nội dung tư tưởng của câu ca dao: "Ta về ta tắm ao ta / Dù trong dù đục, ao nhà vẫn hơn" - Ngữ Văn 12

Tinh thần tự chủ, thái độ tự trọng và niềm tin yêu gắn bó với cội nguồn là những yếu tố rất cần thiết cho mỗi con người trong cuộc sống. Đất nước Việt Nam suốt mấy ngàn năm lịch sử đã phải trải qua bao nhiêu thăng trầm, thử thách nghiệt ngã mà vẫn tồn lại và phát triển là bởi dân ta có lòng tự hào, tự tin, tình cảm gắn bó sâu nặng với quê hương xứ sở. Ông bà ta xưa thường khuyên con cháu :

Ta về ta tắm ao ta

Dù trong dù đục, ao nhà vẫn hơn.

Ý nghĩa của câu tục ngữ trên như thế nào? Chúng ta hãy cùng nhau bàn luận.

Truyện cổ tích là những giấc mơ đẹp, những khát vọng tự do, hạnh phúc và công bằng xã hội - Ngữ Văn 12

Đọc truyện cổ tích, ta bắt gặp những giấc mơ đẹp của người bình dân xưa. Song có khi nào ta tự hỏi tại sao họ phải mơ ước không? Con người ta mơ khi hiện thực không đáp ứng được sự mong mỏi, cho nên phải hướng về một thế giới khác, tươi đẹp hơn, đúng như mong muốn của mình. Người xưa cũng vậy, cuộc sống của họ là một bể khổ tưởng như khó lòng thoát ra khỏi được. Một cuộc sống luôn bị thiên tai, áp bức chiến tranh…Một cuộc sống bị đè nén bóc lột cả về vật chất lẫn tinh thần.

Lập luận và giải thích 2 câu thơ: “Mùa xuân là Tết trồng cây / Làm cho đất nước càng ngày càng xuân” của Bác Hồ - Ngữ Văn 12

Đầu năm 1960, Người đã phát động Tết trồng cây trong toàn dân với lời dạy: “Việc này ít tốn kém mà lợi ích nhiều”. Bác nói: “Trong 10 năm nữa phong cảnh nước ta sẽ ngày càng tươi đẹp, khí hậu sẽ hiền hoà hơn, cây gỗ sẽ đầy đủ hơn. Điều đó sẽ góp phần quan trọng vào việc cải thiện đời sống của nhân dân ta”. Ngày 5/01/1961 (ngày 9 tháng Chạp năm Canh Tý), Bác Hồ về thăm Hợp tác xã Lạc Trung của tỉnh Vĩnh Phúc – nơi có phong trào trồng cây hai bên đường và trên các bãi đất trống, Bác ôm ghì 2 đồng chí lãnh đạo của xã thật chặt và hỏi: “Các chú có thấy khó chịu không?”.

Nghị luận xã hội ‘Hiền tài là nguyên khí của quốc gia’ - Ngữ Văn 12

Theo tôi hiểu, hiền tài là nguyên khí của quốc gia, đấy chính là khát vọng của cả dân tộc. Nếu nói theo nghĩa đen của Đông y, “nguyên khí” không mùi, không màu, không vị nhưng con người không có nguyên khí là con người chết. Nguyên khí chính là sức sống của mỗi quốc gia.

Phân tích một tác phẩm văn học đã gợi cho anh (chị) những cảm nghĩ sâu sắc nhất, trước những vấn đề tu dưỡng và rèn luyện của tuổi trẻ hiện nay - Ngữ Văn 12

Trong cuộc sống có biết bao điều ta nâng niu, quý trọng, yêu mến. Bạn rất yêu bức phù điêu tạc chân đung một vị thần công lý, còn người khác lại rung động bởi nét nhạc dịu dàng, thiết tha của Chopin, và người thứ ba lại yêu bức họa cánh rừng xào xạc của Levita.

  Không hiểu sao tôi yêu cái “màu đỏ" ấy đến thế, cái màu đỏ chói chang, rực rỡ, cái màu đỏ đằm thắm, dịu dàng, cái màu đỏ “như cái màu đỏ ấy" trong Cuộc chia ly màu đỏ của Nguyễn Mỹ - nhà thơ quá cố.

Bình luận về câu nói: "Nếu không có mục đích, anh không làm được gì cả, Anh cũng không làm được cái gì vĩ đại nếu như mục đích tầm thường" - Điđơro - Ngữ Văn 12

 Trong xã hội, có người công thành danh toại, cũng có kẻ suốt đời lao đao, lận đận chẳng làm nên chuyện gì đáng kể. Có người sống không hề băn khoăn về mục đích sống, tựa như con tàu ra biển không xác định hướng đi, sống không ai biết, chết chẳng ai hay. Lại có người ý đồ thì rất lớn mà sự nghiệp rất nhỏ. Chuyện thành công hay thất bại do rất nhiều nguyên nhân tạo nên, trong đó chủ yếu là mục đích. Nhà văn Pháp nổi tiếng Điđơro đã nhận xét: “Nếu không có mục đích, anh không làm được gì cả, anh cũng không làm được cái gì vĩ đại nếu như mục đích tầm thường”.

Hãy bình luận câu nói của nhà văn Nguyễn Khải : "Sự sống nảy sinh từ trong cái chết, hạnh phúc hiện hình từ những hi sinh gian khổ, ... điều cốt yếu là phải có sức mạnh để bước qua những ranh giới ấy" - Ngữ Văn 12

 Nhà văn Nguyễn Khải đã lấy nông trường Điện Biên làm bối cảnh cho truyện ngắn Mùa lạc. Điện Biên - nơi đã ghi dấu bao nhiêu dấu tích của chiến tranh. Nơi đó, xưa kia là một vùng đất chết, sự sống nói chung và sự sống của con người nói riêng bị chiến tranh tàn phá và hủy diệt. Ai có ngờ đâu, sau chiến tranh, cuộc sống nơi đây đã hồi sinh. Điện Biên đã thành một nông trường rộng lớn, tràn đầy sức sống với “màu xanh thẫm của đỗ, của ngô, của lạc, màu xanh non của lá mạ, màu đỏ tươi của ớt chín lấn dần lên các thứ màu nham nhở, man rợ khúc của đất hoang".

Trong bài thơ Một khúc ca xuân - Tố Hữu có câu: "Ôi! sống đẹp là thế nào hỡi bạn? Anh (chị) hãy bày ý kiến của mình về câu thơ trên - Ngữ Văn 12

I. Mở bài:

      Cuộc sống của con người thật đa dạng và mỗi người đều có một quan điểm riêng của mình về cuộc sống. Có người chỉ biết sống cho riêng mình, cho hiện tại mà chẳng cần biết đến kẻ khác, chẳng biết ngày mai sẽ ra sao. Nhưng cũng có rất nhiều người luôn suy nghĩ, trăn trở về cuộc sống làm thế nào để có một cuộc sống đẹp theo đúng ý nghĩa của nó. Nhà thơ Tố Hữu trong bài thơ Một khúc ca xuân cũng đã từng bâng khuâng: “Ôi! Sống đẹp đẹp là thế nào hỡi bạn”.

II. Thân bài:

1. Giải thích: Sống như thế nào là sống đẹp?

Về một tác phẩm văn học đã gợi cho anh (chị) những cảm nghĩ sâu sắc nhất, trước những vấn đề tu dưỡng và rèn luyện của tuổi trẻ hiện nay - Ngữ Văn 12

Trong cuộc sống có biết bao điều ta nâng niu, quý trọng, yêu mến. Bạn rất yêu bức phù điêu tạc chân đung một vị thần công lý, còn người khác lại rung động bởi nét nhạc dịu dàng, thiết tha của Chopin.

Không hiểu sao tôi yêu cái “màu đỏ" ấy đến thế, cái màu đỏ chói chang, rực rỡ, cái màu đỏ đằm thắm, dịu dàng, cái màu đỏ “như cái màu đỏ ấy" trong Cuộc chia ly màu đỏ của Nguyễn Mỹ - nhà thơ quá cố.

Bình luận ý thơ sau đây của Tố Hữu: "Ôi! Sống đẹp là thế nào hỡi bạn?" - Ngữ Văn 12

“Phải sống như thế nào?” là một câu hỏi tự đặt ra, luôn luôn trăn trở với nhiều người trong cuộc sống hằng ngày. Đó là một câu hỏi mà nhiều người trong chúng ta từng phấn đấu thể hiện không mệt mỏi. Thi sĩ Tố Hữu đã từng viết: “Ôi! Sống đẹp là thế nào hỡi bạn ?” Có thể nói đó là một câu thơ hay, một ý thơ đẹp, nhiều gợi mở, từng trở thành hành trang tâm hồn của bao bạn trẻ ngày nay.

Suy nghĩ khi đọc đoạn thơ sau đây của Tố Hữu: "Nếu là con chim, là chiếc lá/Thì chim phải hót, chiếc lá phải xanh/Lẽ nào vay mà không trả/Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình" - Ngữ Văn 12

Dàn ý

I. Mở bài:

- Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: câu nói của Tố Hữu về quan niệm "Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình".

II. Thân bài

1. Giải thích câu nói

- “Sống” không chỉ là sự tồn tại mà là quá trình giao hòa với cộng đồng, xã hội, là một phần trong đời sống.

- "Cho" là đem cái mình có đưa tặng người khác mà không đổi lấy gì cả.

- “Nhận” là sự đón lấy, hưởng thụ về vật chất hoặc về tinh thần.


Giải các môn học khác

Bình luận

Nghị luận xã hội lớp 12

Nghị luận văn học lớp 12

Các dạng bài nghị luận văn học liên hệ, so sánh