Bài 2. Hoán vị - Chỉnh hợp - Tổ hợp

Lý thuyết và bài tập cho bài 2 Hoán vị - Chỉnh hợp - Tổ hợp, Chương 2, Phần đại số và giải tích, Lớp 11

Cho n phần tử khác nhau (n ≥ 1). Mỗi cách sắp thứ tự của

1. Hoán vị

Cho \(n\) phần tử khác nhau (\(n ≥ 1\)). Mỗi cách sắp thứ tự của \(n\) phần tử đã cho, mà trong đó mỗi phần tử có mặt đúng một lần, được gọi là một hoán vị của \(n\) phần tử đó.

Định lí

Số các hoán vị của \(n\) phần tử khác nhau đã cho (\(n  ≥ 1\)) được kí hiệu là \(P_n\) và bằng:

\(P_n = n(n - 1)(n - 2)...2 . 1 = n!\)

2. Chỉnh hợp

Định nghĩa

Bài Tập / Bài Soạn: 

Câu hỏi 1 trang 47 SGK Đại số và Giải tích 11

Đề bài

Hãy liệt kê tất cả các số gồm ba chữ số khác nhau từ các chữ số 1, 2, 3.

Câu hỏi 2 trang 49 SGK Đại số và Giải tích 11

Đề bài

Trong giờ học môn Giáo dục quốc phòng, một tiểu đội học sinh gồm 10 người được xếp thành một hàng dọc. Hỏi có bao nhiêu cách xếp?

Lời giải chi tiết

Số cách xếp 10 người thành 1 hàng dọc là: 10! (theo định lí)

Câu hỏi 3 trang 49 SGK Đại số và Giải tích 11

Đề bài

Trên mặt phẳng, cho bốn điểm phân biệt A, B, C, D. Liệt kê tất cả các vectơ khác vectơ – không mà điểm đầu và điểm cuối của chúng thuộc tập điểm đã cho.

Câu hỏi 4 trang 51 SGK Đại số và Giải tích 11

Đề bài

Cho tập A = {1, 2, 3, 4, 5}. Hãy liệt kê các tổ hợp chập 3, chập 4 của 5 phần tử của A.

Lời giải chi tiết

Các tổ hợp chập 3 là: {1,2,3};{1,2,4};{1,2,5};{1,3,4};{1,3,5};{1,4,5};{2,3,4};{2,3,5};{2,4,5};{3,4,5}

Các tổ hợp chập 4 là:

{1,2,3,4},{1,2,3,5},{1,3,4,5},{1,2,4,5},{2,3,4,5}

Câu hỏi 5 trang 52 SGK Đại số và Giải tích 11

Đề bài

Có 16 đội bóng đá tham gia thi đấu. Hỏi cần phải tổ chức bao nhiêu trận đấu sao cho hai đội bất kì đều gặp nhau đúng một lần?

Lời giải chi tiết

Số trận đấu sao cho hai đội bất kì trong 16 đội tham gia gặp nhau đúng một lần là:

\(C_{16}^2 = 120\) trận

Bài 1 trang 54 SGK Đại số và Giải tích 11

Từ các số \(1, 2, 3, 4, 5, 6\) lập các số tự nhiên gồm sáu chữ số khác nhau. Hỏi:

 a

Có tất cả bao nhiêu số ?

Phương pháp giải:

Sử dụng hoán vị 6 phần tử.

Lời giải chi tiết:

Mỗi số tự nhiên có \(6\) chữ số khác nhau là một cách sắp xếp 6 chữ số hay một hoán vị của \(6\) phần tử:

Vậy có \(P_6= 6! = 720\) (số).

 b

Có bao nhiêu số chẵn, bao nhiêu số lẻ ?

Phương pháp giải:

Bài 2 trang 54 SGK Đại số và Giải tích 11

Đề bài

Có bao nhiêu cách để sắp xếp chỗ ngồi cho mười người khách vào mười ghế kê thành một dãy ?

Bài 3 trang 54 SGK Đại số và Giải tích 11

Đề bài

Giả sử có bảy bông hoa màu khác nhau và ba lọ khác nhau. Hỏi có bao nhiêu cách cắm ba bông hoa vào ba lọ đã cho (mỗi lọ cắm một bông) ?

Bài 4 trang 55 SGK Đại số và Giải tích 11

Đề bài

Có bao cách mắc nối tiếp \(4\) bóng đèn được chọn từ \(6\) bóng đèn khác nhau ?

Bài 5 trang 55 SGK Đại số và Giải tích 11

Có bao nhiêu cách cắm \(3\) bông hoa vào \(5\) lọ khác nhau (mỗi lọ cắm không quá một bông) nếu:

a

Các bông hoa khác nhau ?

Phương pháp giải:

Mỗi cách cắm hoa là một cách chọn ra \(3\) lọ và sắp thứ tự cho chúng (theo thứ tự của \(3\) bông hoa), nên mỗi cách cắm là một chỉnh hợp chập \(3\) của \(5\) lọ.

Lời giải chi tiết:

Đánh số thứ tự cho \(3\) bông hoa.

Mỗi cách cắm hoa là một cách chọn ra \(3\) lọ và sắp thứ tự cho chúng nên mỗi cách cắm là một chỉnh hợp chập \(3\) của \(5\) lọ.

Bài 6 trang 55 SGK Đại số và Giải tích 11

Đề bài

Trong mặt phẳng, cho sáu điểm phân biệt sao cho không có ba điểm nào thẳng hàng. Hỏi có thể lập được bao  nhiêu tam giác mà các đỉnh của nó thuộc tập điểm đã cho ?

Bài 7 trang 55 SGK Đại số và Giải tích 11

Đề bài

Trong mặt phẳng có bao nhiêu hình chữ nhật được tạo thành từ bốn đường thẳng song song với nhau và năm đường thẳng vuông góc với bốn đường thẳng song song đó ?


Giải các môn học khác

Bình luận

 Chương 1: Hàm số lượng giác phương trình lượng giác

Chương 2: Tổ hợp xác suất

 Chương 3: Dãy số, cấp số cộng và cấp số nhân

Chương 4: Giới hạn

Chương 5: Đạo hàm

Ôn tập cuối năm Đại số và giải tích 11