Bài 2. Phương trình quy về phương trình bậc nhất, bậc hai

Lý thuyết và bài tập cho Bài 2. Phương trình quy về phương trình bậc nhất, bậc hai, chương 3, Đại số 10

Lý thuyết phương trình quy về phương trình bậc nhất, bậc hai

Tóm tắt lý thuyết

1. Giải và biện luận phương trình dạng \(ax + b = 0\) (1)

\(a≠ 0\) : (1) có nghiệm duy nhất \(x = \dfrac{-b}{a}\).

\(a = 0\); \(b ≠ 0\) (1) vô nghiệm.

\(a=0\); \(b = 0\): (1) nghiệm đúng với mọi \(x ∈\mathbb R\).

Ghi chú: Phương trình \(ax + b = 0\) với \(a ≠ 0\) được gọi là phương trình bậc nhất một ẩn \(x\)

Bài Tập / Bài Soạn: 

Câu hỏi 1 trang 58 SGK Đại số 10

Đề bài

Giải và biện luận phương trình sau theo tham số m: m(x – 4) = 5x – 2.

Phương pháp giải - Xem chi tiết

- Biến đổi phương trình về dạng \(ax+b=0\)

- Xét các trường hợp \(a=0\) và \(a\ne 0\) để biện luận nghiệm.

Lời giải chi tiết

Ta có:

\(\begin{array}{l}
m\left( {x - 4} \right) = 5x - 2\\
\Leftrightarrow mx - 4m = 5x - 2\\
\Leftrightarrow mx - 5x = 4m - 2\\
\Leftrightarrow \left( {m - 5} \right)x = 4m - 2
\end{array}\)

Câu hỏi 2 trang 58 SGK Đại số 10

Đề bài

Lập bảng trên với biệt thức thu gọn Δ’.

Lời giải chi tiết

Câu hỏi 3 trang 58 SGK Đại số 10

Đề bài

Khẳng định "Nếu a và c trái dấu thì phương trình (2) có hai nghiệm và hai nghiệm đó trái dấu" có đúng không? Tại sao?

Lời giải chi tiết

Nếu a và c trái dấu thì ac < 0 nên -ac > 0.

Khi đó \( \Delta  = {b^2} - 4ac > 0\) nên phương trình (2) có hai nghiệm phân biệt.

Mà theo Viet \({x_1}{x_2} = \frac{c}{a} < 0\) (do a, c trái dấu)

Vậy \(x_1,x_2\) trái dấu.

Bài 1 trang 62 SGK Đại số 10

Giải các phương trình

a

\(\dfrac{x^{2}+3x+2}{2x +3}\) = \(\dfrac{2x -5}{4}\);

Phương pháp giải:

- Tìm ĐKXĐ.

- Quy đồng mẫu rồi khử mẫu.

- Giải phương trình và kiểm tra điều kiện.

Lời giải chi tiết:

\(\dfrac{x^{2}+3x+2}{2x +3}\) = \(\dfrac{2x -5}{4}\) (1)

ĐKXĐ: \(2x + 3 ≠ 0 ⇔ x ≠ - \dfrac{3}{2}\).

Bài 2 trang 62 SGK Đại số 10

Giải và biện luận các phương trình sau theo tham số \(m\)

a

\(m(x - 2) = 3x + 1\);

Phương pháp giải:

Cách giải và biện luận phương trình dạng: \(ax + b = 0\) (1):

+) TH1: \(a \ne 0\)  phương trình (1) có nghiệm duy nhất \(x = \dfrac{{ - b}}{a}\)

+) TH2: \(a=0\)

*) \(b \ne 0\) khi đó (1) vô nghiệm

*) \(b=0\) khi đó phương trình (1) có vô số nghiệm (hay nghiệm đúng với mọi x).

Lời giải chi tiết:

Bài 3 trang 62 SGK Đại số 10

Đề bài

Có hai rổ quýt chứa số quýt bằng nhau. Nếu lấy \(30\) quả ở rổ thứ nhất đưa sang rổ thứ hai thì số quả ở rổ thứ hai bằng \(\dfrac{1}{3}\) của bình phương số quả còn lại ở rổ thứ nhất. Hỏi số quả quýt ở mỗi rổ lúc ban đầu là bao nhiêu ?

Phương pháp giải - Xem chi tiết

- Gọi \(x\) là số quýt chứa trong một rổ lúc đầu.

- Lập phương trình ẩn \(x\) dựa vào các điều kiện bài cho.

- Giải phương trình tìm \(x\) và kết luận.

Lời giải chi tiết

Bài 4 trang 62 SGK Đại số 10

Giải các phương trình

a

\(2{x^4}-{\rm{ }}7{x^2} + {\rm{ }}5{\rm{ }} = {\rm{ }}0\);

Phương pháp giải:

Đặt \(x^2= t  ≥  0\) sau đó ta giải phương trình bậc 2 ẩn t.

Lời giải chi tiết:

Đặt \(\displaystyle x^2= t  ≥  0\) ta được:

\(\displaystyle \eqalign{
& 2{t^2} - 7t + 5 = 0 \cr 
& \Leftrightarrow \left[ \matrix{
{t_1} = 1\text{ (thỏa mãn )} \hfill \cr 
{t_2} = {5 \over 2} \text{ (thỏa mãn )} \hfill \cr} \right. \cr} \)

Bài 5 trang 62 SGK Đại số 10

Giải các phương trình sau bằng máy tính bỏ túi (làm tròn kết quả đến chữ số thập phân thứ ba)

a

\(2x^2– 5x - 4 = 0\);

Lời giải chi tiết:

Nếu sử dụng máy tính CASIO fx-500 MS, ta ấn liên tiếp các phím

màn hình hiện ra \(x_1= 3.137458609\). 

Ấn tiếp  màn hình hiện ra \(x_2= -0.6374586088\).

Bài 6 trang 62 SGK Đại số 10

Giải các phương trình.

a

\(|3x – 2| = 2x + 3\);

Phương pháp giải:

Phương trình 

\(\left| {f\left( x \right)} \right| = g\left( x \right) \Leftrightarrow \left\{ \begin{array}{l}
g\left( x \right) \ge 0\\
{f^2}\left( x \right) = {g^2}\left( x \right)
\end{array} \right.\)

Lời giải chi tiết:

Bình phương hai vế ta được:

Bài 7 trang 62 SGK Đại số 10

Giải các phương trình

a

\(\sqrt{5x +6} = x - 6\);

Phương pháp giải:

Để giải các phương trình chứa ẩn dưới căn bậc hai, ta thường bình phương hai vế để đưa về một phương trình hệ quả không chứa ẩn dưới dấu căn.

Chú ý: phép biến đổi là hệ quả nên khi tìm ra \(x\), cần thay lại phương trình đã cho kiểm tra nghiệm.

Lời giải chi tiết:

ĐKXĐ: \(5x + 6 ≥ 0 ⇔ x \ge \dfrac{-6}{5}\).

Bình phương hai vế ta được:

Bài 8 trang 62 SGK Đại số 10

Đề bài

Cho phương trình \(3x^2– 2(m + 1)x + 3m – 5 = 0\).

Xác định \(m\) để phương trình có một nghiệm gấp ba nghiệm kia. Tính các nghiệm trong trường hợp đó.

Phương pháp giải - Xem chi tiết

- Giả sử phương trình có hai nghiệm \(x_1\) và \(x_2\), phương trình có một nghiệm gấp ba nghiệm kia nên ta có: \({x_2} = 3{x_1}\).

- Sử dụng Vi - et tìm một trong hai nghiệm rồi thay vào phương trình đã cho tìm \(m\).

Lời giải chi tiết

Ta có : 3x2 – 2(m + 1)x + 3m – 5 = 0 (1)


Giải các môn học khác

Bình luận

PHẦN ĐẠI SỐ - TOÁN 10

CHƯƠNG I. MỆNH ĐỀ TẬP HỢP

CHƯƠNG II. HÀM SỐ BẬC NHẤT VÀ BẬC HAI

CHƯƠNG III. PHƯƠNG TRÌNH, HỆ PHƯƠNG TRÌNH

CHƯƠNG IV. BẤT ĐẲNG THỨC. BẤT PHƯƠNG TRÌNH

CHƯƠNG V. THỐNG KÊ

CHƯƠNG VI. CUNG VÀ GÓC LƯỢNG GIÁC. CÔNG THỨC LƯỢNG GIÁC

PHẦN HÌNH HỌC - TOÁN 10

CHƯƠNG I. VECTƠ

CHƯƠNG II. TÍCH VÔ HƯỚNG CỦA HAI VECTƠ VÀ ỨNG DỤNG

CHƯƠNG III. PHƯƠNG PHÁP TỌA ĐỘ TRONG MẶT PHẲNG

Đề thi học kì 1 mới nhất có lời giải

Đề thi học kì 2 mới nhất có lời giải

 

CÁC MÔN KHÁC

MÔN NGỮ VĂN

  • Soạn văn 10 siêu ngắn
  • Soạn văn 10 Ngắn gọn
  • Soạn văn 10 chi tiết
  • Văn mẫu lớp 10
  • Tác giả - Tác phẩm Văn 10

MÔN TOÁN HỌC

  • Trắc nghiệm Toán 10
  • SBT Toán lớp 10 Nâng cao
  • Toán 10 Nâng cao
  • SBT Toán lớp 10
  • Đề thi, đề kiểm tra Toán 10

MÔN HÓA HỌC

  • Trắc nghiệm Hóa 10
  • Hóa lớp 10
  • Hóa học lớp 10 Nâng cao
  • SBT Hóa lớp 10
  • Đề thi, đề kiểm tra Hóa 10

MÔN VẬT LÝ

  • Trắc nghiệm Lí 10
  • Vật lý lớp 10
  • Vật lý lớp 10 Nâng cao
  • SBT Vật lí lớp 10
  • Đề thi, đề kiểm tra Lý 10

MÔN SINH HỌC

  • Trắc nghiệm Sinh 10
  • Sinh lớp 10
  • Sinh lớp 10 Nâng cao
  • SBT Sinh lớp 10
  • Đề thi, đề kiểm tra Sinh 10

MÔN TIẾNG ANH

MÔN LỊCH SỬ

  • Trắc nghiệm Sử 10
  • Lịch sử lớp 10
  • SBT Lịch sử lớp 10
  • Tập bản đồ Lịch sử 10
  • Đề thi, đề kiểm tra Sử 10

MÔN ĐỊA LÍ

  • Địa lí lớp 10
  • Tập bản đồ Địa lí 10
  • SBT Địa lí lớp 10
  • Đề thi, đề kiểm tra Địa 10

MÔN GDCD

MÔN TIN HỌC

MÔN CÔNG NGHỆ